Pod koniec XVIII wieku i na początku wieku następnego, na terenach dzisiejszego Chorzowa powstały pierwsze kopalnie węgla kamiennego oraz Huta Królewska. Nowe przedsiębiorstwa zaczęły przyciągać robotników nawet z odległych miast i wsi. Pojawiła się więc konieczność zaspokojenia ich potrzeb religijnych.
W 1844 roku swój pierwszy kościół w osadzie o nazwie Królewska Huta zbudowali protestanci. Kilka lat później z własnej świątyni cieszyli się też katolicy. Początki budowy katolickiego kościoła wiążą się z wizytą (w 1849 roku) biskupa wrocławskiego, kardynała Melchiora Diepenbrocka, w Piekarach Śląskich. Na dworcu kolejowym w Świętochłowicach do dostojnika przystąpiła delegacja górników i hutników z Królewskiej Huty, z prośbą o pozwolenie na wzniesienie świątyni. Na miejsce budowy wybrano istniejący już cmentarz. Kamień węgielny położono dwa lata później, a 21 listopada 1852 roku miała miejsce uroczystość poświęcenia nowego gmachu; dokonał tego ksiądz kanonik Alojzy Ficek. W 1859 roku dobudowano do korpusu wieżę – w dolnej części kwadratową, w górnej ośmioboczną, zwieńczoną stożkowatym hełmem. Skromny, jednonawowy budynek wymurowano z kamiennych ciosów.
Kościół św. Barbary jest najstarszą świątynią katolicką w Chorzowie. Dzisiejszy kształt uzyskał w wyniku późniejszej rozbudowy. Stylowo nawiązuje głównie do neogotyku, choć odnajdziemy w nim również elementy neoromańskie. Wnętrze także poszerzono o dwie nawy boczne i empory. Wyposażenie jest neogotyckie. W ołtarzu głównym umieszczono obraz św. Barbary, wiszący wcześniej w kopalni „Król”. W kościele warto odszukać cenne witraże, zaprojektowane przez Stefana Matejkę, bratanka Jana. W latach 30. ubiegłego wieku proboszczem w parafii św. Barbary był ks. Józef Gawlina. W 1933 roku został on mianowany biskupem polowym Wojska Polskiego. Uroczystość konsekracji odbyła się w chorzowskiej świątyni. Biskup Gawlina zdobył wielką popularność podczas II wojny światowej, towarzysząc żołnierzom polskim na Zachodzie. Przy ul. 3 Maja, pomiędzy kościołem a zespołem szkół, znajduje się grób z pomnikiem Juliusza Ligonia – XIX-wiecznego pisarza, budziciela polskości na Śląsku.