Szlak Architektury Drewnianej - Śląskie. Informacja Turys...

Szlak Architektury Drewnianej, na terenie województwa śląskiego, skupia 97 zabytkowych obiektów i zespołów architektonicznych. Szlak liczy ok. 1060 km. Znalazły się na nim przede wszystkim liczne obiekty sakralne tj. drewniane kościoły ale także i karczmy, chałupy, leśniczówki, młyny itp. Trasa prowadzi też do skansenów.
W skład Szlaku Architektury Drewnianej wchodzi pięć pętli, umożliwiających zwiedzanie obiektów w poszczególnych, mniejszych regionach.

Data dodania: 03.12.2013

Obiekty na szlaku

Drewniany kościół pw. św. Marii Magdaleny w Bełku

Bełk

W miejscowości Bełk, należącej do powiatu rybnickiego, znajduje się drewniany, XVIII-wieczny kościół pw. św. Marii Magdaleny. Oprócz tego zabytku (ostatnio niestety zamkniętego), będąc w tych stronach warto obejrzeć także interesujące okoliczne krajobrazy. Kościół sąsiaduje ze stawami oraz z rzeką Bierawką, wchodzącymi w skład obszarów Parku Krajobrazowego Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe. Obiekt sakralny w Bełku znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Drewniany kościół pw. św. Wawrzyńca w Bielowicku

Bielowicko

Jednym z ładniejszych drewnianych kościołów ziemi cieszyńskiej, jest kościół pw. św. Wawrzyńca w Bielowicku. Budowla wzniesiona została w 1541 r., posiada cenne wyposażenie z tryptykiem, który być może pochodzi z czasów budowy kościoła. Świątynia, tak jak kiedyś, jest obecnie siedzibą parafii, choć przez ponad trzy wieki tej roli nie pełniła i należy dziś do diecezji bielsko-żywieckiej. Obiekt znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Dom Tkacza w Bielsku-Białej

Bielsko-Biała

Dom Tkacza stanowi oddział Muzeum w Bielsku Białej. Sam budynek położony jest na terenie Górnego Przedmieścia, które od swych początków, a więc od XV w., zamieszkiwane było przez bielskich sukienników. Dom, aczkolwiek częściowo rekonstruowany, pochodzi z XVIII w. i stanowi jeden z nielicznych przykładów tego rodzaju architektury, która w przypadku tego miasta uległa zniszczeniu podczas pożarów. Obiekt leży na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Drewniany kościół pw. św. Barbary w Bielsku-Białej - Mikuszowicach Krakowskich

Bielsko-Biała

Zabytkowy kościół pw. św. Barbary, w należącej do Bielska-Białej dzielnicy Mikuszowice Krakowskie, jest katolickim kościołem parafialnym w diecezji bielsko-żywieckiej. Budowla z 1690 r., ze spadzistym dachem, otoczona sobotami, jest przykładem drewnianej architektury sakralnej w stylu śląsko-małopolskim. Obiekt leży na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego. Same Mikuszowice to stara miejscowość o interesującej historii, która sprawiła, że pierwotna wieś znalazła się na obszarze dwóch księstw.

Drewniany kościół pw. św. Walentego w Bieruniu Starym

Bieruń

Drewniany kościół pw. św. Walentego w Bieruniu Starym zwany jest przez mieszkańców pieszczotliwie „Walencinkiem”. Nie znamy dokładnej daty jego powstania. Pierwsza pisemna wzmianka o obiekcie pochodzi dopiero z 1628 roku, ze sprawozdania wizytacyjnego, które sporządził Johann Hoffman - będący zresztą ostatnim ewangelickim dziekanem pszczyńskim.

Drewniany kościół pw. św. Wawrzyńca w Bobrownikach

Bobrowniki

Bobrownicki kościół stanowi najstarszy zabytek architektury drewnianej powiatu będzińskiego. Świątynia wzniesiona została z początkiem XVI w. Do rejestru zabytków wpisano ją razem z murowanym ogrodzeniem i cmentarzem. Jej budowla, która przez ostatnie lata - po wybudowaniu w Bobrownikach nowego kościoła - była nieużywana, obecnie jest w remoncie. Obiekt znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Drewniany kościół pw. Wszystkich Świętych w Bojszowie

Bojszów

Bojszów to wieś znajdująca się w gminie Rudziniec, w powiecie gliwickim. Miejscowość szczyci się zabytkiem jakim jest drewniana świątynia nosząca wezwanie Wszystkich Świętych. Bojszów wzmiankowany był już w wieku XIV, kiedy to istniała tu poprzedniczka dzisiejszej budowli, wzniesionej w XVI w. Z uwagi na wybudowanie nowego, murowanego obiektu w roku 1982, drewniana świątynia użytkowana jest rzadko. Kościół znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Drewniany kościół pw. Matki Bożej Królowej Różańca Świętego w Boronowie

Boronów

Boronów to stanowiąca siedzibę gminy wieś, położona kilkanaście kilometrów na wschód od Lublińca. Tutejszy kościół pw. Matki Bożej Królowej Różańca Świętego wzniesiony został przez rodzinę Dzierżanowskich na początku XVII w. Przez pewien czas, ze względu na szczególne walory historyczne, stanowił on zabytek klasy „0”. Świątynia jest jednym z obiektów znajdujących się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Drewniany kościół pw. św. Jacka w Borze Zapilskim

Bór Zapilski

Bór Zapilski to miejscowość leżąca w gminie Wręczyca Wielka w powiecie kłobuckim. Okolice znane są z tradycji patriotycznych, a tutejsi mieszkańcy często stawali do walki z różnymi okupantami, nieraz nierównej, za którą płacili cenę krwi. W miejscowości znajduje się wzniesiony w konstrukcji zrębowej kościół pw. św. Jacka, pochodzący z 1921 r. Obiekt ten leży na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Beskidzki Dom Zielin "Przytulia"

Brenna

Stale rosnąca popularność ziół oraz dziedzictwo przyrodnicze i historyczne naszego regionu zainspirowały do stworzenia unikatowego na skalę kraju obiektu – Beskidzkiego Domu Zielin „Przytulia”. Multimedialna wystawa stała obrazuje funkcjonowanie ziół w kulturze i życiu codziennym górali śląskich. Wokół budynku znajduje się herbarium – ogródek ziołowy. W trakcie zwiedzania przewidziana jest również projekcja filmu promocyjnego oraz degustacja owocowo-ziołowej herbaty breńskiej. Kalendarz wydarzeń pełen jest ziołowych warsztatów, koncertów i spektakli.

Drewniany kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Bruśku

Brusiek

Miejscowość Brusiek leży w powiecie lublinieckim, zaś pod względem administracji kościelnej należy do parafii w Kaletach-Drutarni. Stojąca tu niewielka świątynia pw. św. Jana Chrzciciela z XVII w. znajduje się na miejscu swej poprzedniczki, wzniesionej prawdopodobnie w XV w. Kościół ten, zbudowany w konstrukcji zrębowej, to jeden z bardziej urokliwych zabytków regionu. Obiekt znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Drewniana kaplica różańcowa w Bukowie

Buków

Buków leży w gminie Lubomia w powiecie wodzisławskim. Miejscowość położona jest nad brzegami Odry, w przeszłości też była niejednokrotnie przez rzekę zalewana. Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z początków XIV w. W centrum znajduje się pochodzący z lat 30-tych XX w. eklektyczny kościół Matki Bożej Nieustającej Pomocy. Wśród zabytków uwagę zwraca XVIII-wieczna kaplica różańcowa, będąca obiektem leżącym na Szlaku Architektury Drewnianej.

Ostoja Pokoju i Dom Matki Ewy w Bytomiu-Miechowicach

Bytom

Ostoja Pokoju to dzieło życia słynnej na całym Śląsku Matki Ewy z Miechowic. Waleska von Tiele-Winckler, nazywana Matką Ewą, była arystokratką, która poświęciła życie pomocy biednym i potrzebującym. W 1890 roku, w Miechowicach koło Bytomia (obecnie dzielnica miasta) otwarła pierwszy zakład opiekuńczy – Ostoję Pokoju. W następnych latach wyrosły kolejne budynki, tworząc ośrodek charytatywny z domami opieki, szkołą pielęgniarską, a nawet własnym kościołem.

Drewniany kościół pw. św. Wawrzyńca w Chorzowie

Chorzów

Kościół pw. św. Wawrzyńca w Chorzowie to jeden z zabytków znajdujących się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego. Budowla wzniesiona została pod koniec XVI w. w miejscowości Knurów. W latach międzywojennych zbudowaną z modrzewiowego drewna świątynię przeniesiono na nowe miejsce, którym stała się Góra Wyzwolenia (Góra Redena) w Chorzowie. Obecnie kościół pw. św. Wawrzyńca stanowi siedzibę parafii.

Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"

Chorzów

Jednym z obiektów znajdujących się na terenie Parku Śląskiego (dawniej Wojewódzkiego Parku Kultury i Wypoczynku) jest skansen o powierzchni 22 ha, na terenie którego znalazło się ponad 70 zabytkowych budowli. Obiekty zgromadzone w skansenie pochodzą z pięciu górnośląskich podregionów (beskidzkiego, podgórskiego, pszczyńsko-rybnickiego, przemysłowego i lublinieckiego) oraz z Zagłębia. Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie" stanowi jeden z obiektów Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Drewniany kościół pw. św. Marcina w Cieszowej

Cieszowa

Kościół pod wezwaniem św. Marcina w Cieszowej został zbudowany na początku XVIII wieku, na miejscu starszego budynku, postawionego jeszcze przez protestantów pod koniec stulecia XVI. Nawę i prezbiterium wzniesiono w konstrukcji zrębowej, wieżę w słupowej. Budynek obity jest gontami. Dzwonnicę przykrywa baniasty hełm, którego mniejszy odpowiednik wieńczy sygnaturkę na nawie głównej. Ciekawym elementem są obiegające kościół soboty.

Drewniany kościół pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Cięcinie

Cięcina

Leżąca niedaleko Węgierskiej Górki, u podnóży Beskidu Śląskiego i Żywieckiego, wieś Cięcina może poszczycić się interesującym zabytkiem sakralnym. Jest to XVI-wieczny kościół pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej, będący jednym z obiektów Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego oraz lokalnego Szlaku Papieskiego. Jednonawowa świątynia z wieżą, parokrotnie przebudowywana, stanowi jeden z cenniejszych zabytków południowej części województwa śląskiego.

Drewniany kościół pw. św. Wawrzyńca w Cynkowie

Cynków

Kościół pod wezwaniem św. Wawrzyńca w Cynkowie (nieopodal Koziegłów) został zbudowany w XVII wieku. Co dość rzadkie, znamy nazwisko budowniczego – był nim cieśla, Walenty Ruray z Pyskowic. Drewniany budynek wzniesiono w szczególnej konstrukcji: sumikowo-łątkowej. Na terenie województwa śląskiego tylko właśnie w Cynkowie możemy spotkać kościół zbudowany w taki sposób. Ściany i dach obito gontem. Nad dachem wznosi się blaszana sygnaturka.

Zabytkowa kapliczka i dzwonnica drewniana w Czernichowie

Czernichów

Zabytkowa kaplica i drewniana dzwonnica w Czernichowie to jedne z charakterystycznych dla beskidzkiego krajobrazu obiektów sakralnych. Kaplica pochodzi z XVIII wieku, jest murowana i przykryta dachem z gontami. Drewniana dzwonnica ma konstrukcję słupową; pochyłe ściany oszalowano deskami. Wieżę chroni gontowy dach z latarnią, w której widać dzwon o ciekawej historii. Od strony drogi, nad drzwiami wygospodarowano miejsce na kapliczkę z figurą Matki Bożej.

Drewniany kościół pw. św. Marcina w Ćwiklicach

Ćwiklice

W miejscowości Ćwiklice w powiecie pszczyńskim znajduje się drewniany, barokowy kościół pw. św. Marcina biskupa Tours. Pochodząca z przełomu XVI i XVII wieku świątynia, będąca budowlą o konstrukcji zrębowej, później była przebudowywana i kryje w części głównej późnobarokowe ołtarze oraz XVII-wieczną polichromię, a także szczególnie cenny, gotycki tryptyk w kaplicy bocznej. Obiekt stanowi część Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Drewniany kościół pw. św. Andrzeja Apostoła w Gilowicach

Gilowice

Kościół pw. św. Andrzeja, stojący dziś w Gilowicach w powiecie żywieckim, to świątynia, która w dawnych czasach (aż do połowy XVIII w.) znajdowała się we wsi Rychwałd, znanej dziś jako maryjne sanktuarium. Budowę świątyni zakończono w roku 1545, konsekrowana była zaś w 1547 przez bpa Erazma Ciołka. Fundatorem był prawdopodobnie Krzysztof Komorowski. W 1756 przeniesiono ów kościół z Rychwałdu do Gilowic i dostawiono do wieży, która stała tu wcześniej.

Drewniany kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Gliwicach

Gliwice

Drewniany kościół pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, stojący w Parku Starokozielskim w Gliwicach, został pierwotnie postawiony w Zębowicach koło Olesna. Tamtejszym wiernym służył od końca XV wieku do początku ubiegłego stulecia. Wtedy trafił do Gliwic. Jest to archaiczna konstrukcja drewniana, z dobudowaną wieżą, zwieńczoną hełmem z latarnią. Wnętrze, utrzymane w stylu barokowym, pochodzi z XVIII wieku.

Drewniany kościół pw. św. Jerzego w Gliwicach-Ostropie

Gliwice

Jeden z wielu interesujących, drewnianych kościołów Śląska znajduje się w gliwickiej dzielnicy Ostropa. Obiekt, leżący kilka km na zachód od centrum miasta, znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego. Trudno jest dokładnie określić datę powstania pierwszej budowli na miejscu obecnej świątyni. Obiekt ten wzmiankowany był już w 1340 r. Wiemy natomiast, że budowla spalona została w czasie wojen husyckich. W XVII w. zastąpiła ją nowa świątynia.

Drewniany kościół pw. św. Anny w Gołkowicach

Gołkowice

Jednym z obiektów Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego jest drewniany kościół św. Anny (XIX w.) w Gołkowicach, znajdujący się w jego południowej części, na ziemi wodzisławskiej. Sama miejscowość, leżąca nad rzeczkami Piotrówką i Szotkówką, to stara wieś, wzmiankowana już w pierwszej połowie XIII w. Stojącą tu świątynię wzniesiono w 1878 r. Historia budowli sakralnej w Gołkowicach jest jednak dłuższa i wiąże się z kaplicą zamkową pod wezwaniem św. Michała Archanioła, która była miejscem nabożeństw dla rezydującego w Gołkowicach dworu książęcego.

Drewniany kościół pw. św. Barbary w Górze

Góra

Góra w powiecie pszczyńskim to najbardziej ludna wieś w gminie Miedźna, licząca ok. 2,5 tys. osób. Miejscowość położona jest bardzo malowniczo nad meandrującym odcinkiem Wisły. Tutejszy drewniany kościół pw. św. Barbary, wzniesiony w XVI w., a następnie w późniejszych stuleciach przebudowywany, to jeden z kilku tego rodzaju zabytków w okolicy. Obiekt leży na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Drewniany kościół pw. Ścięcia św. Jana Chrzciciela w Grzawie

Grzawa

Kościół parafialny w Grzawie, w powiecie pszczyńskim, to jedna ze starszych i cenniejszych budowli drewnianych regionu. Charakterystyczna, trójdzielna świątynia z dachem pokrytym gontem oraz wieżą i sygnaturką, to również najstarszy na terenie powiatu drewniany kościół katolicki. Budowla, o konstrukcji zrębowej, wzniesiona została w XVI wieku, na miejscu poprzedniej świątyni. Jest jednym z obiektów na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Drewniany kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Gwoździanach

Gwoździany

Znajdująca się na północno-zachodnich krańcach województwa śląskiego miejscowość Gwoździany może poszczycić się interesującym zabytkiem, jaki stanowi tutejszy kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny. Ta XVI-wieczna świątynia przeniesiona została na swoje obecne miejsce w latach 70-tych XX w. z Kościelisk koło Olesna. Obiekt, będący kościołem parafialnym w należących do diecezji opolskiej Gwoździanach, leży na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Chata Kawuloka (Kurna Chata)

Istebna

Chata Kawuloka zbudowana została w 1863 r. Obecnie mieści się tu ekspozycja prezentująca zabytkowe sprzęty oraz instrumenty muzyczne, jak gajdy, róg pasterski, piszczołka tacikowa czy fujara. Interesujące urządzenie izby regionalnej, a także opowieści tutejszych przewodników sprawiają, że miejsce cieszy się od dawna wielką popularnością wśród turystów. Obiekt znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Drewniana kaplica Konarzewskich na Buczniku w Istebnej-Andziołówce

Istebna

Kaplica Najświętszej Maryi Panny Królowej Korony Polskiej, na Buczniku w Istebnej, została zbudowana w 1922 roku. Jej twórcą był Ludwik Konarzewski senior – rzeźbiarz i malarz, pierwszy z rodu artystów od stu lat związanych z Istebną. Kaplica powstała jako wotum dziękczynne za szczęśliwy powrót z zesłania na Syberię. Budowla jest konstrukcji wieńcowej, kryta gontem. W środku znajdują się dzieła artysty, w tym wykonany w drewnie ołtarz główny z wizerunkiem Matki Bożej.

Muzeum Artysty Jana Wałacha w Istebnej-Andziołówce

Istebna

Do najważniejszych obiektów, tworzących kompleks zabudowy drewnianej, zalicza się zrębowy dom rodziny Wałachów z około 1858 roku oraz drewnianą pracownię z 1922 roku, w której obecnie mieści się muzeum biograficzne artysty - Jana Wałacha.

Drewniany kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Istebnej-Kubalonce

Istebna

Przełęcz Kubalonka o wysokości 758 m n.p.m., leżąca w Beskidzie Śląskim, znana jest m.in. z interesującego, drewnianego kościoła pw. Podwyższenia Krzyża Świętego. Jest to jeden z zabytków znajdujących się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego. Świątynia została tu przeniesiona w latach 50-tych XX w. z Przyszowic koło Gliwic i przez pewien czas pełniła funkcje muzealne. Przełęcz Kubalonka to także punkt wyjścia dla szlaków turystycznych wiodących w stronę masywów Stożka i Baraniej Góry.

Kościół pw. Matki Bożej Fatimskiej na Stecówce

Istebna

Kościół odbudowany w latach 2014-16 na miejscu wcześniejszej, również drewnianej świątyni, która spłonęła w nocy z 2 na 3 grudnia 2013 r. Kościół orientowany, jednonawowy o konstrukcji wieńcowej. Dach pokryty gontem. Stecówka to malowniczo położony na grzbiecie górskim przysiółek, należący do miejscowości Istebna w rejonie pasma Baraniej Góry w Beskidzie Śląskim. Miejsce to jest często odwiedzane - głównie z uwagi na położenie przy pieszych trasach, wiodących w masyw baraniogórski.

Drewniany kościół pw. św. Józefa w Istebnej-Mlaskawce

Istebna

Kościół pod wezwaniem św. Józefa w Istebnej stoi w malowniczym przysiółku o nazwie Mlaskawka. Trafił tutaj dopiero w 1997 roku. Pierwotnie służył mieszkańcom przysiółka Trzycatek w Jaworzynce, gdzie został zbudowany w 1948 roku jako dziękczynienie za przetrwanie II wojny światowej. Kościół jest drewniany, o tradycyjnej konstrukcji zrębowej, z interesującym wnętrzem ozdobionym dziełami miejscowych artystów.

Drewniany Kościół Bożego Ciała w Jankowicach Rybnickich

Jankowice

Kościół pod wezwaniem Bożego Ciała w Jankowicach Rybnickich zbudowano w 1675 roku z fundacji hrabiego Ferdynanda Oppersdorfa. Jest on jednym z dwóch drewnianych kościołów w województwie śląskim, wzniesionych na planie krzyża greckiego. Świątynia posiada typową konstrukcję zrębową, dachy są obite gontem. Wnętrze – neobarokowe, chociaż odnajdziemy w nim kilka XVIII-wiecznych zabytków, jak np. obraz Wniebowstąpienia Pańskiego czy barokową chrzcielnicę.

Drewniany kościół świętych Barbary i Józefa w Jastrzębiu-Zdroju

Jastrzębie-Zdrój

Kościół świętych Barbary i Józefa w Jastrzębiu-Zdroju pierwotnie znajdował się w Jedłowniku, dzielnicy Wodzisławia Śląskiego. Pierwsze wzmianki o kościele pojawiły się w 1447 roku, lecz przypuszcza się, iż mógł być zbudowany w roku 1345 o czym świadczyć może wyryta na jednej z belek łacińska data. Przeniesienie obiektu, które miało miejsce w latach 70. wieku XX, stanowiło zwieńczenie kilkuletniej walki mieszkańców nowych, jastrzębskich osiedli o własne miejsce modlitwy. Kościół znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

„Stara Karczma” w Jeleśni

Jeleśnia

U wejścia do charakterystycznego, drewnianego budynku w centrum Jeleśni widnieją słowa: Coś ty chłopie łosoloł? Cy ty ni mos rozumu? Karcma stoi u drogi, A ty idzies do dumu? To „Stara Karczma” w Jeleśni, będąca jednym z wielu ongiś tego rodzaju obiektów we wsiach beskidzkich. Początki karczmy, która obecnie tak, jak dawniej pełni rolę obiektu gastronomicznego, datowane są bardzo ogólnie, na wiek XVI, XVII lub XVIII. Jest to jeden z zabytków znajdujących się na Szlaku Architektury Drewnianej.

Drewniany kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Kaczycach

Kaczyce

Kościół pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego w Kaczycach to interesujący obiekt drewniany, pierwotnie wybudowany przed 1620 r. w Ruptawie, przeniesiony na obecne miejsce w latach 70-tych XX w. Znajdująca się w centrum wsi świątynia otoczona jest gęsto drzewami, a także nieco zasłonięta przez budynki okolicznych domów. Obiekt znajduje się na pszczyńskiej pętli Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Drewniany kościół pw. św. Michała Archanioła w Katowicach

Katowice

Drewniany kościółek, stojący w najwyższym punkcie Parku Kościuszki w Katowicach-Brynowie, to budowla wzniesiona na początku XVI w. i przeniesiona w to miejsca w 1938 roku z Syryni w powiecie rybnickim. Jest to zarazem najstarszy zabytek architektury na terenie Katowic. Obok kościoła znajduje się wolnostojąca, XVII-wieczna dzwonnica, przeniesiona tu wraz ze świątynią, a całość zespołu otoczona jest stylowym, drewnianym parkanem z trzema bramami. Kościół przeniesiono tu z inicjatywy ówczesnego prezydenta miasta Adama Kocura - późniejszego księdza. Obiekt leży na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Drewniany kościół pw. św. Michała Archanioła w Kończycach Wielkich

Kończyce Wielkie

Kościół pod wezwaniem Michała Archanioła w Kończycach Wielkich, niedaleko Hażlacha, już z daleka zwraca uwagę piękną, smukłą sylwetką. To największa, drewniana świątynia na Śląsku Cieszyńskim. Także najwyższa. Zbudowano ją w drugiej połowie XVIII wieku, a odbyło się to również w sposób szczególny. Po prostu nowym kościołem obudowano starszy, który przez pewien czas znajdował się w nim jak w futerale. We wnętrzu ciekawe zabytki, w tym chrzcielnica i ambona.

Drewniany kościół pw. Świętej Trójcy w Koszęcinie

Koszęcin

Miejscowość Koszęcin leży w powiecie lublinieckim, zaś tutejsza parafia należy do diecezji gliwickiej. Kościół parafialny pw. Świętej Trójcy to XVIII-wieczna budowla, wzniesiona na miejscu poprzedniej świątyni. Orientowany budynek postawiony został w konstrukcji zrębowej, na kamienno-ceglanej podmurówce. Obiekt jest częścią Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Drewniany kościół pw. św. Michała Archanioła w Księżym Lesie

Księży Las

Miejscowość Księży Las leży w gminie Zbrosławice w powiecie tarnogórskim. Znajduje się tutaj XV-wieczny, późnogotycki kościół pw. św. Michała Archanioła. Jest to jedna z najstarszych w tym regionie budowli, która jednak była wielokrotnie przebudowywana. Obecnie świątynia jest kościołem filialnym parafii Narodzenia św. Jana Chrzciciela w Kamieńcu. Kościół w Księżym Lesie jest jednym z obiektów leżących na gliwickim odcinku Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Drewniany kościół pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Lalikach Pochodzitej

Laliki

W miejscu małej kaplicy strawionej pożarem w 1947 roku, z inicjatywy ks. Stanisława Fijałka wybudowany został w 1965 roku kościółek pw. Nieustającej pomocy. Kościółek jest typowym przykładem góralskiej sztuki ludowej.

Drewniany kościół pw. św. Anny w Lublińcu

Lubliniec

Drewniany kościół pod wezwaniem św. Anny w Lublińcu wzniesiono w 1653 roku, na ówczesnym przedmieściu. Jego fundatorem był właściciel dóbr lublinieckich, Andrzej Cellary. W ubiegłym wieku świątynia bardzo podupadła, co groziło jej zniszczeniem. Dlatego w latach 1996-2004 została rozebrana i zrekonstruowana. Budowla została zbudowana na zrąb, jest jednonawowa, z dachem pokrytym gontem. Wnętrze ma barokowe.

Drewniana kaplica pw. św. Jana Nepomucena w Lubomi

Lubomia

W Lubomi, stanowiącej siedzibę gminy i leżącej 12 km na północny zachód od Wodzisławia Śląskiego, znajduje się jeden z obiektów Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego - kaplica św. Jana Nepomucena. Obiekt, pochodzący prawdopodobnie z przełomu XVII i XVIII w., poświęcony został jednemu z najbardziej popularnych świętych Europy Środkowej, XIV-wiecznemu, czeskiemu męczennikowi. Na Śląsku znajduje się sporo obiektów, których jest on patronem.

Drewniany kościół pw. Wszystkich Świętych w Łaziskach

Łaziska

Łaziska w gminie Godów, leżące niedaleko Jastrzębia-Zdroju i Wodzisławia, nad granicą z Czechami, są jedną z najstarszych miejscowości regionu. Na niewielkim wzniesieniu, w malowniczym otoczeniu starych dębów i kasztanowców, stoi tu kościół parafialny pw. Wszystkich Świętych z XVI, lub nawet XV w., zaliczany do najcenniejszych, drewnianych budowli sakralnych w skali kraju. Obiekt znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Drewniany kościół pw. św. Szymona i Judy Tadeusza w Łodygowicach

Łodygowice

W miejscowości Łodygowice, niedaleko Żywca, znajduje się jeden z interesujących zabytków Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego. XVII-wieczny kościół, będący efektem rozbudowy wcześniejszej kaplicy i w późniejszych wiekach przebudowywany, to obiekt o konstrukcji zrębowej, z drewna modrzewiowego. Świątynię otaczają soboty. Jest to jeden z największych kościołów drewnianych na obszarze polskich Beskidów.

Drewniany kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Miasteczku Śląskim

Miasteczko Śląskie

Drewniany kościół pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny i św. Jerzego, wzniesiono w Miasteczku Śląskim w latach 1666-67. Przez wiele dziesięcioleci świątynia była filią parafii w Żyglinie. Budynek jest konstrukcji zrębowej, z dachem ułożonym z gontów. Uwagę przyciąga smukła wieżyczka na sygnaturkę i obiegające kościół soboty. Na teren kościelny wchodzi się przez bramę umieszczoną w wolnostojącej dzwonnicy.

Drewniany kościół pw. św. Klemensa Papieża w Miedźnej

Miedźna

Miedźna to dość stara miejscowość, lokowana już w XIII wieku. Nazwa wsi pochodzi nie, jak można by pomyśleć, od miedzi, ale od miodu, i oznaczała tyle co „miodowa”. Przez Miedźną przebiegał w dawnych czasach szlak kupiecki zwany Wielką Drogą. Początki tutejszej parafii datowane są na pierwszą połowę wieku XIV, a dokumenty podają wówczas imię proboszcza Bernharda. Stojący w Miedźnej drewniany kościół jest największą tego rodzaju świątynią na ziemi pszczyńskiej. Jest to obiekt leżący na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Drewniany kościół pw. św. Mikołaja w Mikołowie Borowej Wsi

Mikołów

Na terenie Borowej Wsi, jednej z dzielnic Mikołowa, znajduje się zabytkowy kościół drewniany pw. św. Mikołaja. Obiekt ten przeniesiony został na obecne miejsce z niedalekich Przyszowic w latach 1937–39. Typowa dla tego rodzaju budowli orientowana sylwetka, z wieżą i sygnaturką nad dachem, otoczona sobotami, pochodzi z XVII lub XVIII w. Wyposażenie, jak w wielu drewnianych kościołach regionu, jest w większości barokowe. Obiekt leży na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Drewniany kościół pw. św. Apostołów Piotra i Pawła w Mikołowie Paniowach

Mikołów

Paniowy, będące dawniej wsią (wzmiankowaną już w 1282 r.), stanowią obecnie część miasta Mikołów. Pośród tutejszych krajobrazów, łączących pejzaż pól uprawnych z widokiem na przemysłowe centrum Śląska z lasem szybów i kominów, warto zajrzeć do XVIII-wiecznego, drewnianego kościoła świętych Piotra i Pawła. Świątynia ta, o ładnej sylwetce z trzema barokowymi kopułami, leży na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Muzeum „Stara Chałupa” w Milówce

Milówka

Muzeum „Stara Chałupa” to zabytkowy drewniany dom, który jest przykładem tradycyjnego budownictwa Żywiecczyzny i jednym z najstarszych przykładów architektury ludowej. Lokalna legenda głosi, że w chałupie miał się zatrzymać król Jan Kazimierz podczas ucieczki przed Szwedami. Miał tu nocować również Jan III Sobieski w drodze do Wiednia.

Drewniany kościół pw. Świętych Szymona i Judy Tadeusza w Mokrej

Mokra

Mokra, niewielka wieś położona na północ od Kłobucka, znana jest przede wszystkim jako miejsce bitwy w pierwszych dniach kampanii wrześniowej 1939 roku. Niedaleko pomnika tego wydarzenia stoi drewniany kościół pod wezwaniem Świętych Szymona i Judy Tadeusza. XVIII-wieczna świątynia jest konstrukcji wieńcowej, z dachem krytym gontami i zwieńczona zgrabną sygnaturką. We wnętrzu odnajdziemy kilka sprzętów barokowych i neobarokowych.

Ruchoma Szopka Jana Wewióra w Olsztynie

Olsztyn

Ruchoma Szopka artysty ludowego, Jana Wewióra, zwana „Betlejemowem pod strzechą”, jest kolejną (po ruinach XIV-wiecznego zamku) niepowtarzalną atrakcją Olsztyna koło Częstochowy. Niewiele jest w Polsce takich szopek! Stoi tu już ponad 800 figur, z czego prawie 350 jest ruchomych, a prace nad szopką ciągle trwają… Szopka wystawiona jest w XIX-wiecznej chałupie, leżącej na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Drewniany spichlerz w Olsztynie - Restauracja Spichlerz

Olsztyn

Olsztyn koło Częstochowy znany jest przede wszystkim z ruin potężnego niegdyś zamku – „orlego gniazda” z czasów Kazimierza Wielkiego. W tej jurajskiej miejscowości nie brakuje jednak może mniej okazałych, ale również zabytkowych budowli. Chociażby u północnych podnóży warowni pięknie prezentuje się drewniany, XVIII-wieczny spichlerz, przeniesiony do Olsztyna z miejscowości Borowno. Obecnie mieści się w nim elegancka restauracja.

Drewniana dzwonnica w Paczynie

Paczyna

Dzwonnica w Paczynie przypomina o starym kościele pod wezwaniem św. Marcina, który stał nieopodal do początku lat 30. ubiegłego wieku. Wtedy zastąpiono go okazałą, murowaną budowlą. Niewysoką dzwonnicę postawiono w XVII wieku (dokumenty wspominają o jej istnieniu w 1679 roku), w konstrukcji słupowej. Wieńczy ją charakterystyczna izbica, którą, podobnie jak ściany, oszalowano deskami. Dach jest namiotowy, chroniony gontami.

Drewniany Kościół Trójcy Przenajświętszej w Palowicach

Palowice

Palowice to stara wieś leżąca w powiecie rybnickim i wzmiankowana już w 1308 r., w dokumencie księcia raciborskiego. Przed wiekami przez miejscowość przebiegał ważny szlak handlowy na Morawy. Interesującym obiektem, leżącym na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego, jest kościół pw. Trójcy Przenajświętszej. Świątynia ta pochodzi z miejscowości Leszczyny, skąd do Palowic została przeniesiona w 1981 r.

Drewniany kościół pw. Matki Bożej Fatimskiej w Pawełkach

Pawełki

W niewielkiej miejscowości Pawełki, położonej wśród lasów nad Górną Liswartą, odnaleźć można ładny, drewniany, zbudowany w konstrukcji na zrąb, kościółek pod wezwaniem Matki Bożej Fatimskiej. Służy on mieszkańcom wioski dopiero od 1956 roku; wcześniej był kaplicą poświęconą św. Hubertowi, którą na nieodległym uroczysku Brzoza postawił w okresie międzywojennym hrabia Ludwik Karol von Ballestrem, właściciel majątku w Kochcicach.

Drewniany kościół pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Pielgrzymowicach

Pielgrzymowice

Kościół pod wezwaniem św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Pielgrzymowicach został zbudowany w drugiej połowie XVII wieku. To drewniana, kryta gontem, jednonawowa świątynia z wieżą zwieńczoną namiotowym dachem. Wyposażenie wnętrza jest przede wszystkim barokowe: odnajdziemy tutaj m.in. obrazy i figury z XVII i XVIII wieku. Polichromię na sklepieniu oraz witraże projektował znany śląski artysta – Paweł Steller.

Drewniany kościół pw. św. Krzyża w Pietrowicach Wielkich

Pietrowice Wielkie

Należący do Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego pątniczy kościółek pw. św. Krzyża w Pietrowicach Wielkich zbudowany został w roku 1667. Znajduje się około półtora kilometra od centrum, przy drodze do Gródczanek.

Drewniany kościół pw. św. Idziego w Podlesiu

Podlesie

Podlesie to wieś w gminie Lelów, leżąca na obszarze Niecki Włoszczowskiej, sąsiadującej z Wyżyną Krakowsko-Częstochowską. Na terenie miejscowości znajduje się interesujący zespół zabytków architektury, stanowiących pamiątkę zarówno po tutejszym ośrodku dóbr szlacheckich, jak i związanych z parafią. Drewniany kościół św. Idziego pochodzący z XVIII w. stanowi jeden z obiektów na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Drewniany kościół pw. Narodzenia św. Jana Chrzciciela i Matki Bożej Częstochowskiej w Poniszowicach

Poniszowice

We wsi Poniszowice w powiecie gliwickim znajduje się jeden z zabytków Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego - kościół św. Jana Chrzciciela i Matki Bożej Częstochowskiej. Dzieje tutejszej parafii są dość długie i sięgają - według źródeł pisanych - XII w. Obecna świątynia jest natomiast trzecią z kolei na tym miejscu. Powstała pod koniec w. XV, a w późniejszych latach była przebudowywana oraz poddawana innym, niewielkim przeróbkom. Świątyni towarzyszy wolno stojąca dzwonnica z XVI w.

Drewniany kościół pw. św. Józefa w Popowie

Popów

Kościół pod wezwaniem św. Józefa w Popowie posiada ciekawą historię, sięgającą XVII wieku. Wówczas w tej niewielkiej wsi nad Liswartą zbudowano drewnianą kaplicę, podległą parafii w Wąsoszu. W następnych stuleciach budowla została powiększona i przebudowana. Obecnie jej drewniany korpus, o zrębowej konstrukcji oraz dobudowana zakrystia są otynkowane, co uniemożliwia identyfikację kościoła jako budowli drewnianej. Blaszany, naczółkowy, malowany dach, posiada niewielką wieżyczkę z dachem namiotowym. Kaplica była świadkiem tragicznych wydarzeń z czasów powstania styczniowego.

Drewniany spichlerz plebański w Przyszowicach

Przyszowice

W Przyszowicach, leżących w powiecie gliwickim, w gminie Gierałtowice, obejrzeć możemy m.in. spichlerz plebański. Jest to jeden z typowych, niewielkich spichlerzy wiejskich. Obiekt ten, znajdujący się w ogrodzie probostwa obok kościoła pod wezwaniem św. Jana Nepomucena, wzniesiony został w roku 1829. Zabytkowy spichlerz plebański w Przyszowicach jest jednym z obiektów na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Skansen „Zagroda Wsi Pszczyńskiej” w Pszczynie

Pszczyna

Jedną z atrakcji Zabytkowego Parku Pszczyńskiego jest skansen o nazwie „Zagroda Wsi Pszczyńskiej”. Na jego terenie znalazły się obiekty architektury drewnianej z pobliskich rejonów. Większość pochodzi z XIX w. Ekspozycja utworzona została w 1975 r. i w kolejnych latach stopniowo rozrastała się. Obecnie znajduje się tutaj kilkanaście obiektów. Obok zwiedzania możemy także spróbować regionalnych potraw w karczmie, która została urządzona w zabytkowym młynie. Skansen leży na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Drewniany kościół pw. św. Mikołaja w Pszczynie-Łące

Łąka

Miejscowość Łąka, leżąca w ziemi pszczyńskiej, powstała w okresie zakładania wsi na prawie niemieckim, na przełomie XIII i XIV weku. Tutejsza parafia należała od momentu swego powstania do diecezji krakowskiej. Nie mamy pewnych informacji na temat czasu budowy pierwotnego kościoła, bowiem spłonął on w 1658 roku wraz ze zgromadzonymi w nim dokumentami. Wiemy, że był to kościół pw. św. Jadwigi. Nowy obiekt, postawiony niedługo potem, otrzymał wezwanie św. Mikołaja. Kościół znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Drewniany kościół pw. św. Trójcy w Rachowicach

Rachowice

Zabytkowy kościół w Rachowicach to jeden z interesujących obiektów sakralnych powiatu gliwickiego. Świątynia jest częścią Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego. Rachowice to jedna z najstarszych wsi regionu. Wzmianki o tutejszej parafii pochodzą z początku XIV w. Obecna świątynia stanowi efekt prac budowlanych dokonywanych w różnych wiekach i jest obiektem drewniano-murowanym.

Drewniany kościół pw. św. Michała Archanioła w Rudzińcu

Rudziniec

Do grupy zabytkowych, drewnianych kościołów powiatu gliwickiego, należy m.in. kościół pw. św. Michała Archanioła w Rudzińcu, będący obecnie kościołem parafialnym dekanatu Ujazd w diecezji opolskiej. Świątynia znana jest z pokrywającej wnętrze kompozycji malarskiej, obejmującej wyobrażenie Trójcy Świętej, sceny z życia Chrystusa, postaci świętych oraz ornamenty. Jest to także jeden z obiektów znajdujących się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Drewniany kościół pw. św. Wawrzyńca w Rybniku-Ligockiej Kuźni

Rybnik

Ligocka Kuźnia, będąca dzielnicą Rybnika, posiada interesujący zabytek, jakim jest drewniany kościół pw. św. Wawrzyńca. Obiekt, wybudowany w r. 1717 w pobliskich Boguszowicach, przeniesiony został do Ligockiej Kuźni w latach 70-tych. Budowla, posiadająca plan krzyża greckiego, z cennym zabytkiem we wnętrzu, jaki stanowi obraz przedstawiający męczeństwo św. Wawrzyńca, jest jednym z obiektów Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Drewniany kościół pw. św. Katarzyny i Matki Bożej Różańcowej w Rybniku-Wielopolu

Rybnik

Wielopole to licząca obecnie ok. 1800 mieszkańców dzielnica Rybnika, leżąca nieco na północ od centrum. Na jej terenie znajduje się szesnastowieczny kościół pw. św. Katarzyny i Matki Bożej Różańcowej. W świątyni tej, przeniesionej z miejscowości Gierałtowice, podczas prac remontowych odkryto na stropie cenną tzw. polichromię patronową. Kościół, będący najstarszym zabytkiem drewnianym Ziemi Rybnickiej, jest obiektem znajdującym się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Kościół pw. św. Józefa i drewniana dzwonnica w Sadowie

Sadów

Sadów, zwany też w gwarze śląskiej Sodowje, a po niemiecku Sodow, leży w gminie Koszęcin w powiecie lublinieckim. Tutejszy murowany kościół św. Józefa pochodzący z początku XIV w. jest jednym z najstarszych na Śląsku. Obok niego znajduje się drewniana dzwonnica, wzniesiona później, bo w XVII w. Ten właśnie obiekt sprawił, iż miejscowość znalazła się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Drewniany kościół pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Sierakowicach

Sierakowice

Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej, znajdujący się w Sierakowicach na terenie powiatu gliwickiego, stanowi obiekt filialny parafii w Rachowicach. Szczególnie interesujące dla miłośników zabytków są malowidła pokrywające całe wnętrze kościoła, przedstawiające sceny biblijne. Malowidła te, znajdujące się długo pod warstwą późniejszej farby, odkryto na początku naszego wieku. Sierakowicka świątynia to jeden z obiektów znajdujących się Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Drewniany kościół pw. Wszystkich Świętych w Sierotach

Sieroty

Sieroty, w gminie Wielowieś, jedna z wsi powiatu gliwickiego, to interesujące miejsce, przez które przechodzi Szlak Architektury Drewnianej województwa śląskiego. Znajduje się tu zabytkowy kościół Wszystkich Świętych, stanowiący siedzibę parafii o bardzo długiej historii. Budowla ma o tyle ciekawą formę, iż jest to świątynią o oryginalnej konstrukcji drewniano-murowanej. Do cennych zabytków we wnętrzu należy przede wszystkim gotycka polichromia, dziś częściowo nieczytelna.

Austeria - drewniana karczma w Sławkowie

Sławków

Karczma w Sławkowie, o dawnej, urzędowej nazwie „Austeria Miejska w Sławkowie Pierwochą Zwana”, znajduje się przy rynku i jest nadal czynnym lokalem gastronomicznym. Austeria to nazwa z języka włoskiego, która w staropolszczyźnie odnosiła się do karczm o najwyższym standardzie. Tego rodzaju lokale mieściły się w solidnym, obszernym budynku, który spełniał funkcje gastronomiczne, oferując bogaty asortyment jadła i napitków oraz oferował usługi hotelowo-stajenne. Obiekt znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Drewniany kościół pw. św. Bartłomieja w Smolnicy

Smolnica

Smolnica, leżąca dziś w powiecie gliwickim, w gminie Sośnicowice, jak sugeruje nazwa była miejscowością zamieszkałą tradycyjnie przez węglarzy i smolarzy. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z początków XIII w. W drugiej połowie w. XIV ustanowiono tu parafię. Nie wiadomo, kiedy powstał w Smolnicy pierwszy kościół, ani gdzie się znajdował. Obecna świątynia św. Bartłomieja powstała na samym początku XVII w. jako kościół luterański.

Drewniany kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Starej Wsi

Stara Wieś

XVI-wieczny, drewniany kościół w Starej Wsi leży w pobliżu Wilamowic. Kolejne przebudowy zatarły nieco pierwotny, małopolsko-śląski styl budowli. Świątynia wzniesiona na niewielkim wzgórzu, w otoczeniu drzew i cmentarza, stanowi wraz z sąsiadującymi (i również zabytkowymi) budynkami plebanii oraz dawnej szkoły parafialnej, malowniczy zespół architektoniczny. Obiekt znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Drewniana szkoła parafialna w Starej Wsi

Stara Wieś

Stara Wieś położona jest w gminie Wilamowice, nad rzeką Skowronką oraz w malowniczym otoczeniu stawów rybnych. Miejscowość sięga swymi początkami XIII w., kiedy to cieszyński książę Mieszko II polecił niejakiemu Wilhelmowi osadzić tutaj, na prawie niemieckim, przybyszów z różnych stron - w tym z zachodu Europy. Pośród znajdujących się tutaj kilku zabytkowych obiektów wart obejrzenia jest drewniany budynek starej szkoły, wewnątrz którego urządzono ekspozycję etnograficzną.

Drewniany kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Szałszy

Szałsza

Kościół pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Szałszy koło Gliwic został zbudowany około połowy XVII wieku. Jednak pierwsza świątynia w tym miejscu stała już w XV stuleciu. Nawę i prezbiterium istniejącego kościoła wzniesiono w konstrukcji wieńcowej, wieżę – w słupowej. Całość obita jest gontem. Z dachu wyrasta sygnaturka z hełmem o kształcie dzwonu. Największym skarbem wewnątrz pozostaje gotycki obraz Madonny z Dzieciątkiem w otoczeniu apostołów.

Drewniany kościół - sanktuarium św. Jakuba Starszego Apostoła w Szczyrku

Szczyrk

Kościół pod wezwaniem św. Jakuba Starszego Apostoła jest najstarszą świątynią w Szczyrku – został wzniesiony w latach 1797-1800, przy głównej drodze do Bielska. Jest to budowla drewniana, konstrukcji zrębowej, pokryta gontami. Wieżę wieńczy charakterystyczny, namiotowy dach nad izbicą. Wyposażenie wnętrza jest późnobarokowe i pochodzi przede wszystkim ze zlikwidowanego kościoła klasztornego norbertanów w Nowym Sączu.

Żywiecki Park Etnograficzny w Ślemieniu

Ślemień

Żywiecki Park Etnograficzny jest muzeum typu skansenowego, odwzorowującym układ urbanistyczny oraz zabudowę wsi Beskidu Żywieckiego. Na jego teren translokowano już 17 zabytkowych obiektów architektury, głównie drewnianej.

Drewniany kościół pw. Matki Bożej Truskolaskiej w Truskolasach

Truskolasy

Kościół św. Mikołaja w Truskolasach, w gminie Wręczyca Wielka, to jeden z zabytkowych obiektów sakralnych powiatu kłobuckiego. Jest świątynią parafialną, powstałą z drewna w pierwszej połowie XVIII wieku. Stanowi sanktuarium Matki Bożej Truskolaskiej, której obraz - uznany za cudowny - znajduje się w głównym ołtarzu. Kościół jest jednym z obiektów Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Drewniany kościół pw. św. Anny w Ustroniu Nierodzimiu

Ustroń

Drewniany kościół pod wezwaniem św. Anny w Ustroniu Nierodzimiu znany jest wszystkim podróżującym do uzdrowiska pod Czantorią. Stoi bowiem nieopodal szosy katowickiej. Skromną, drewnianą świątynię wzniesiono w XVIII wieku. Wieżę dobudowano dopiero tuż przed II wojną światową. Wnętrze kościółka jest późnobarokowe. Jak pisał ks. Józef Londzin: „kościół pociąga ku sobie przechodnia poezją tajemniczości i pięknością okolicy”.

Drewniany kościół pw. św. Mikołaja w Wilczy

Wilcza

Kościół pw. św. Mikołaja w Wilczy (w gminie Pilchowice w powiecie gliwickim), to trzeci z kolei na tym miejscu obiekt sakralny, powstały w wieku XVIII. Jednonawowa, drewniana świątynia, zbudowana na zrąb, posiada cenne wyposażenie z barokowym obrazem Matki Bożej Frydeckiej. Obiekt znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego. Przebiegają tędy ponadto trasy piesze: znakowany żółtym kolorem szlak okrężny wokół Gliwic oraz zielony szlak Stulecia Turystyki.

Pałacyk myśliwski Habsburgów w Wiśle

Wisła

Drewniany pałacyk myśliwski Habsburgów jest ozdobą Wisły. Nie oznacza to wcale, że Ich Cesarskie i Arcyksiążęce Mości polowali w centrum miasta pod Baranią Górą. Pałacyk stał kiedyś wśród lasów Beskidu Śląskiego, a do Wisły trafił dopiero w 1986 roku. Pałacyk wzniesiono na polanie Przysłop w 1898 roku za sprawą arcyksięcia Fryderyka Habsburga. Gościł on często koronowane głowy, które lubowały się w strzelaniu do pięknych ptaków – głuszców.

Enklawa Budownictwa Drewnianego w Wiśle

Wisła

Jeszcze przed kilkudziesięciu laty góralska wieś w Karpatach była wsią drewnianą. Na początku XXI wieku tradycyjne budownictwo odchodzi w przeszłość. Pamięć o tym, jak wyglądała wieś beskidzka dawniej, chce kultywować Muzeum Beskidzkie im. Andrzeja Podżorskego w Wiśle. Dlatego w 2010 roku muzeum udostępniło (obok swej siedziby) do zwiedzania Enklawę Budownictwa Drewnianego z kuźnią, chałupą „kumornika”, bacówką i pasieką. Obiekty te stanęły w pobliżu starej chaty „U Niedźwiedzia” i chałupy z Jonidła.

Drewniany kościół pw. Znalezienia Krzyża Świętego w Wiśle Głębcach

Wisła

Kościół pod wezwaniem Znalezienia Krzyża Świętego w Wiśle Głębcach, to bardzo udane połączenie nowej architektury z elementami zabytkowymi. Korpus kościoła wzniesiono na początku lat 80. ubiegłego wieku, jednak wieża jest starsza o… czterysta lat. Pochodzi bowiem z kościoła w Połomii nieopodal Jastrzębia-Zdroju, skąd została przeniesiona do Wisły i skrupulatnie zrekonstruowana. Świątynia stoi na stoku wzgórza, a u jej stóp szumi potok Kopydło.

Drewniana kaplica przy Zameczku Prezydenta RP na Zadnim Groniu w Wiśle

Wisła

Kaplica pod wezwaniem św. Jadwigi Śląskiej, na Zadnim Groniu w Wiśle, stanowi część kompleksu należącego do Rezydencji Prezydenta RP. Drewniana budowla w stylu tyrolskim powstała w roku 1909, a więc w czasach, gdy nieopodal istniał już (nieco wcześniej zbudowany) myśliwski pałacyk Habsburgów. Obecnie obiekt znajduje się na terenie administrowanym przez Kancelarię Prezydenta RP, jest jednak ogólnodostępny. Odprawiane są tu nabożeństwa katolickie oraz ewangelickie.

Drewniany kościół pw. św. Jakuba Starszego Apostoła w Wiśle Małej

Wisła Mała

Kościół pw. św. Jakuba Starszego Apostoła w Wiśle Małej, który pierwotnie nosił wezwanie Narodzenia Matki Bożej, to jedna z drewnianych świątyń powiatu pszczyńskiego. Obecny kościół, jak również zbudowana później wieża dzwonna, pochodzą z XVIII w. i zostały postawione na miejscu budowli poprzedniej, pochodzącej z XV lub XVI w. W latach międzywojennych kościół powiększono. Obiekt znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Drewniany kościół pw. św. Walentego i grób Józefa Lompy w Woźnikach

Woźniki

Woźniki to miasto leżące w powiecie lublinieckim. Do jego zabytków należy m.in. kościół św. Walentego. Jest to drewniany budynek o konstrukcji zrębowej, z barokowym wyposażeniem. W wieku XIX w Woźnikach mieszkał u swej córki i zmarł Józef Lompa, śląski poeta i krzewiciel polskiej świadomości narodowej, który założył tu bibliotekę publiczną. Lompa jest pochowany na cmentarzu przy kościele św. Walentego. Znajdują się tu także groby powstańców śląskich.

Drewniany kościół ewangelicki w Zabrzu Mikulczycach

Zabrze

Mikulczyce wzmiankowane były już na początku XIV w. jako Mikulczicz oraz, następnie, jako Niculticz. Długo były samodzielną wsią, aż w latach 50-tych XX w. stały się dzielnicą Zabrza. Rozwój przemysłowy nastąpił wraz z przejęciem miejscowości przez rodzinę von Donnersmarck w pierwszej połowie XIX w. Drewniany kościół ewangelicki został postawiony w niespełna dwa miesiące w 1937 r., przy zastosowaniu ekologicznych rozwiązań skandynawskich.

Drewniany kościół pw. św. Jadwigi w Zabrzu

Zabrze

Przy ul. Wolności w Zabrzu znajduje się jeden z obiektów Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego - kościół św. Jadwigi Śląskiej. Budowla ta wzniesiona została w latach 1928-29, z inicjatywy ks. Józefa Benneka, według projektu Karola Kuttentodta. Oryginalna i ładna bryła świątyni powstała na planie dwunastoboku z czterema otaczającymi go wieżami. Ten charakterystyczny kształt odróżnia zabrzański kościół od innych świątyń regionu.

Drewniany kościół pw. św. Wawrzyńca w Zacharzowicach

Zacharzowice

Kościół pod wezwaniem św. Wawrzyńca w Zacharzowicach, jeden z elementów Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego, został zbudowany około 1570 roku i przetrwał – mimo wielu remontów - do dnia dzisiejszego w stanie niewiele różniącym się od pierwotnego. Drewniany budynek ma nieduże rozmiary, jest konstrukcji zrębowej, ze ścianami i dachem obitymi gontem. We wnętrzu zachowało się kilka zabytków barokowych z XVII i XVIII wieku. Elementy cennego, późnogotyckiego tryptyku ołtarzowego skradziono w 1997 roku.

Drewniany kościół św. Rocha w Zamarskach

Zamarski

Drewniany kościół w Zamarskach nieopodal Hażlacha, jest stary, przysadzisty, jakby przytłoczony liczbą minionych lat. Stoi na górce, latem ukryty w wieńcu dorodnych, zielonych drzew. Najstarszą częścią świątyni jest wieża, wzniesiona w 1585 roku. Resztę dobudowano dopiero po blisko 150 latach, w 1731 roku. Przez stulecia świątynia kościołem filialnym - wpierw parafii w Cieszynie, później w Hażlachu. W 1981 roku powstała samodzielna parafia pod wezwaniem św. Rocha.

Leśniczówka zarządu dóbr habsburskich w Złatnej

Złatna

Leśniczówka w Złatnej została zbudowana w 1876 roku jako jedna z wielu inwestycji utworzonego przez Habsburgów Zarządu Dóbr Żywieckich. Prowadzili oni wówczas w tutejszych Beskidach planową gospodarkę leśną. Projekt budynku przygotował już w roku 1853 nadworny architekt arcyksiążąt – Karol Pietschka. Leśniczówka stoi na kamiennej podmurówce, jest drewniana, wykonana w konstrukcji wieńcowej. Wyróżnia się obiegającym całość gankiem oraz zdobnictwem w typie szwajcarskim.

Młyn wodny Kołaczew w Złotym Potoku

Złoty Potok

Młyny wodne były obecne w polskim krajobrazie przez stulecia. Ich czas jednak przeminął, więc w XXI wieku możemy podziwiać tylko nieliczne, zazwyczaj zabytkowe obiekty tego typu. Tradycyjny młyn w pięknym otoczeniu zobaczymy chociażby w Złotym Potoku na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. Młyn wodny Kołaczew poruszany był przez wody Wiercicy od czasów średniowiecznych, jednak obecna budowla pochodzi sprzed 200 lat, maszyny wykorzystują natomiast napęd elektryczny.

Drewniany kościół pw. św. Idziego w Zrębicach

Zrębice

Kościół w Zrębicach to jeden z bardziej malowniczych, drewnianych zabytków Jury, znajdujący się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego. Zrębicka parafia posiada dawne tradycje, a już w 1334 r. wymieniana jest w spisach świętopietrza jako Sdrzambicze (miejsce gdzie wyrąbano las i krzewy). Podanie głosi, że miejscowość założona została za panowania Kazimierza Wielkiego, w pierwszej połowie XIV w., wraz z grodem w Olsztynie. Opis parafii w Zrębicach podaje w XV w. Jan Długosz. Źródła XVI-wieczne wymieniają natomiast tutejszą parafię jako należącą do dekanatu lelowskiego, zaś wieś jako administrowaną przez zamek w Olsztynie.

Drewniany kościół pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Żabnicy

Żabnica

Żabnica to malownicza, słynąca z folkloru i lubiana przez letników wieś, znajdująca się w pięknej dolinie wciśniętej pomiędzy górskie zbocza, należące do pasm Beskidu Żywieckiego. Przebiega tędy kilka tras, zarówno pieszych, jak i rowerowych, którymi dotrzeć można w zakątki beskidzkiego pasma Lipowskiej i Romanki. Kościół Matki Bożej Częstochowskiej w Żabnicy znajduje się w centralnej części wsi, przy głównej drodze. Obiekt ten jest jednym z punktów na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego, należących do pętli beskidzkiej.

Drewniany kościół pw. św. Michała Archanioła w Żernicy

Żernica

Kościół pod wezwaniem św. Michała Archanioła w Żernicy należy do najlepiej zachowanych drewnianych świątyń na Górnym Śląsku. Według najnowszych badań został zbudowany w 1661 roku, a jego wieża najpewniej już w 1518. Wielką wartość posiada odsłonięta w ostatnich latach barokowa polichromia, namalowana tuż po wybudowaniu kościoła i uzupełniona w pierwszej połowie XVIII wieku. Budowlę wzniesiono w konstrukcji wieńcowej; słupową wieżę nakryto ostrosłupowym hełmem.

Pogoda

Katowice