Ratusz w Chorzowie (wówczas Królewskiej Hucie) zbudowano już w latach siedemdziesiątych XIX wieku. Niemieccy architekci jak zwykle postawili na efektowne połączenie różnych stylów historycznych, ale głównie neobaroku. W okresie międzywojennym Polacy przebudowali go w manierze modernistycznej. W środku najciekawsze są witraże w sali sesyjnej, przedstawiające alegorie hutnictwa, górnictwa i handlu. To rzadko spotykane przykłady stylu art deco.
Pruski król Wilhelm I uczynił z Królewskiej Huty (tak nazywał się Chorzów do 1934 roku) miasto w roku 1864. Wcześniej była to tylko osada przemysłowa. Budowa reprezentacyjnego ratusza stała się przeto jednym z głównych wyzwań dla pierwszych władz miasta. Budynek postawiono w latach 1874-1876. Projektant (był nim Benno Groetschel, znany również z planów wielu kamienic przy ul. Wolności) połączył w nim przeróżne style – można się doszukać elementów neobarokowych, neorenesansowych i manierystycznych. Gruntownej przebudowy i rozbudowy dokonano po przyłączeniu Królewskiej Huty do Polski. Architekci Karol Schayer i Władysław Eysymont zaproponowali modne w tym okresie rozwiązania funkcjonalistyczne. Inwestycję zrealizowano w latach 1927-1929.
Nad budynkiem dominuje wieża zegarowa na planie kwadratu. Znajduje się na niej także galeria widokowa, zapewniająca wyjatkową panoramę miasta. Z wieży, codziennie punkt dwunasta, grany jest hejnał. Jego twórcą jest Tomasz Kałwak, chorzowski muzyk. Natomiast nad zegarem znajduje się herb Chorzowa. Składają się na niego: pół orła Piastów Śląskich i dwuramienny krzyż zakonu bożogrobców. Ci ostatni posiadali tutaj majątki już w XIII wieku. Swoje tajemnice posiada wnętrze ratusza. Ratusz w Chorzowie posiada niewątpliwie najwartościowszą ozdobę w postaci witraży w reprezentacyjnej sali posiedzeń. Pochodzą z lat 30. ubiegłego wieku. Wyobrażenia „hutnictwo”, „górnictwo” oraz „handel i przemysł” zaprojektował znakomity poznański plastyk, Jan Piasecki, wykonała zaś znana firma Żeleńskich z Krakowa.
Warto pamiętać, że w Chorzowie można odnaleźć więcej... ratuszy. Chociażby, przy placu Piastowskim, stoi modernistyczny gmach ratusza Gminy Chorzów z lat 20. ubiegłego wieku, natomiast przy ulicy Ratuszowej 3 – neobarokowy ratusz gminy Wielkie Hajduki z pierwszych lat XX stulecia.
Ratusz w Chorzowie, fot. Łukasz Adamczyk
Ratusz w Chorzowie, fot. Łukasz Adamczyk
Ratusz w Chorzowie, fot. Łukasz Adamczyk