Ewangelicy pojawili się w większej liczbie na terenie Zagłębia Dąbrowskiego dopiero na przełomie XVIII i XIX wieku. Wiązało się to z nagłym, dynamicznym rozwojem przemysłowym. W powstających kopalniach i hutach brakowało po prostu wykwalifikowanych pracowników, sprowadzano ich więc z krajów niemieckich. W 1838 roku do pracy w kopalni „Ksawery” ściągnięto 128 górników z Saksonii - w większości byli oni protestantami. Władze zadbały o duchowe potrzeby robotników. W 1840 roku umożliwiono im odprawianie nabożeństw w jednym z pomieszczeń zamku w Będzinie. Pastor przyjeżdżał z Tarnowskich Gór. Wkrótce ewangelicki filiał przeniesiono do Dąbrowy i podporządkowano go parafii w Wieluniu, a następnie w Kielcach.
Na terenie Dąbrowy modlono się w domach prywatnych lub w wynajętych pomieszczeniach szkolnych czy administracyjnych. Prawdopodobnie w latach 80. XIX wieku ewangelicy rozpoczęli budowę własnej świątyni. Stanęła ona w bezpośrednim sąsiedztwie „Sztygarki”. Budynek był skromny, jednonawowy, z wieżą od frontu. W tym samym czasie przy ul. Szkolnej powstał ewangelicki cmentarz. W okresie międzywojennym dąbrowski filiał należał do Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Sosnowcu. W grudniu 1945 roku kościół św. Barbary przeszedł w ręce katolickie, stając się kościołem rektorackim, obsługującym Szkołę Górniczą „Sztygarka”. W 1957 roku powołano samodzielną parafię pod wezwaniem św. Barbary. Od momentu powstania kościół św. Barbary uległ niewielkim zmianom. M.in. w 1988 roku dobudowano nawę boczną. Wewnątrz warto zwrócić uwagę na XVI-wieczny krucyfiks nad tabernakulum i XIX-wieczne organy. Samo tabernakulum jest symboliczne w formie – w jego otoczenie wtopiono kawałki węgla. Na terenie parafii św. Barbary można odnaleźć cenną pamiątkę: kapliczkę św. Marka z 1863 roku, która znajduje się przy ul. Legionów Polskich (przy Szpitalu Miejskim im. Szymona Starkiewicza).