Rezerwat Romanka

Romanka to wyniosły szczyt o wysokości 1366 m n.p.m., przewyższający lesistymi zboczami okoliczne doliny o ok. 600-800 m. Jest zatem jednym z najwyższych szczytów w masywie Pilska oraz w całym Beskidzie Żywieckim. Jak głosi legenda, Pilsko miał żenić się z Babią Górą, ale ta wzgardziła kimś znacznie niższym od siebie. Wtedy wzięła go za męża Romanka. Rejon szczytu to obszar interesującego rezerwatu przyrody, obejmującego lasy górnego regla.

Rezerwat przyrody Romanka

Rezerwat przyrody Romanka zajmuje powierzchnię ok. 125 ha, a powołany został w 1963 roku dla ochrony pierwotnego fragmentu dawnej Puszczy Karpackiej w postaci ekosystemów leśnych regla dolnego i górnego. Granice rezerwatu, położonego w Beskidzie Żywieckim, obejmują podszczytowe partie Romanki od 1150 m n.p.m. do samego szczytu o wysokości 1366 m n.p.m.

Romanka, fot. www.slaskie.travel J. Krawczyk

Fauna i flora rezerwatu

Las występujący w granicach rezerwatu reprezentowany jest przez różne zbiorowiska: górnoreglowa świerczyna karpacka Plagiothecio-Piceetum, dolnoreglowy bór jodłowo-świerkowy Abieti-Piceetum montanum i kwaśną buczynę górską Luzulo luzuloidis-Fagetum. Najciekawszym z nich jest jednak górnoreglowy karpacki bór świerkowy Plagiothecio-Piceetum. Najstarsze osobniki świerka Picea abies budującego drzewostan osiągają wiek 250-300 lat i są pozostałością dawnej Puszczy Karpackiej. Charakteryzują się rozbudowanym systemem korzeniowym oraz silnym ugałęzieniem, sięgającym niemal samej ziemi. Rosnące tu pojedyncze okazy starych jaworów Acer pseudoplatanus, często wypróchniałych, także liczą ok. 300 lat. Celem powstania rezerwatu na Romance było właśnie zachowanie pierwotnego fragmentu dawnej Puszczy Karpackiej. Runo boru górnoreglowego występuje w dwóch postaciach. W miejscach skalistych, wilgotnych, o rzadszym drzewostanie przeważa postać paprociowa, zdominowana – jak sama nazwa wskazuje – przez paprocie (wietlicę alpejską Athyrium distentifolium i nerecznicę szerokolistną Dryopteris dilatata), dorastające nawet 1,5 m wysokości. Na suchszych grzbietach i w bardziej zwartych drzewostanach przeważa postać boru o runie trawiastym, tworzonym przez trzcinnik owłosiony Calamagrostis villosa i towarzyszącą mu borówkę czarną Vaccinium myrtillus. Spośród rzadkich gatunków roślin można tu spotkać: ciemiężycę zieloną Veratrum lobelianum, podrzenia żebrowca Blechnum spicant, wawrzynka wilczełyko Dapne mezereum, widłaka jałowcowatego Lycopodium annotinum, wrońca widlastego Huperzia selago i goryczkę trojeściową Gentiana asclepiadea.

Romanka, fot. www.slaskie.travel J. Krawczyk

Masyw Romanki stanowi cenną ostoję fauny. Jest to miejsce występowania największych polskich ssaków drapieżnych – wilka Canis lupus, niedźwiedzia brunatnego Ursus arctos i rysia Lynx lynx - objętych ścisłą ochroną gatunkową, a krytycznie zagrożonych w województwie śląskim. Występują tutaj także ciekawe gatunki ptaków, takie jak jarząbek Tetrastes bonasia, głuszec Tetrao urogallus, derkacz Crex crex, bocian czarny Ciconia nigra, sóweczka Glaucidium passerinum, puszczyk uralski Strix uralensis, dzięcioł zielonosiwy Picus canus, dzięcioł czarny Dryocopus martius, dzięcioł białogrzbiety Dendrocopos leucotos oraz dzięcioł trójpalczasty Picoides tridactylus, a także płazów (np. salamandra plamista Salamandra salamandra, kumak górski Bombina variegata) i gadów (np. jaszczurka żyworodna Zootoca vivipara i żmija zygzakowata Vipera berus).

Romanka, fot. www.slaskie.travel J. Krawczyk

Rezerwat przyrody Romanka położony jest w granicach Żywieckiego Parku Krajobrazowego i Leśnego Kompleksu Promocyjnego „Lasy Beskidu Śląskiego", a także na terenach Specjalnego obszaru ochrony siedlisk Natura 2000 „Beskid Żywiecki” oraz Obszaru specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 „Beskid Żywiecki”.

Szlaki turystyczne

Przez masyw Romanki przebiega kilka szlaków. Za znakami żółtymi można (w nieco ponad godzinę) dotrzeć od schronisk na Rysiance i Lipowskiej. Szlakiem czarnym, a następnie niebieskim, wyjdziemy na Romankę w ok. 2,5-3 g. z Sopotni Wielkiej. Inne podejścia wiodą od strony Węgierskiej Górki skąd dotrzemy tu za znakami czerwonymi, a potem niebieskimi (5 g.), lub też nieco dłuższym Szlakiem Papieskim.

Rezerwat udostępniony do zwiedzania tylko po wyznaczonych szlakach:

Trasa górska do rezerwatu przyrody Romanka

Trasa górska wiodąca do rezerwatu przyrody Romanka - pozostałości dawnej Puszczy Karpackiej.

więcej >>