Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce (przetworzone i ...

Data dodania: 2013-10-16

Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce (przetworzone i nie)

Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce (przetworzone i nie).

Marmelada z dyni po cieszyńsku

Na Śląsku Cieszyńskim przetwory z dyni są dobrze znane od pokoleń. W wielu kucharskich książkach dotyczących kuchni śląskiej znajdujemy receptury przygotowania potraw z dyni, rośliny popularnej w przydomowych ogrodach na Śląsku. W publikacji „Nasza Kuchnia” Walburgii Fójcikowej wydanej w kwietniu 1937 roku w Czeskim Cieszynie, a będącej nieocenioną skarbnicą tradycyjnych przepisów kuchni Śląska Cieszyńskiego, znajdujemy przepis na „marmeladę” (określenie marmolady w gwarze śląskiej) z dyni.

więcej >>

Cieszyńska dynia

Dynie od zawsze były uprawiane w przydomowych ogrodach na Cieszyńskiej Ziemi i przygotowywane na różne sposoby w kuchni domowej. Autorka książki z 1985 roku „Warzywa dyniowate” Hanna Strzelecka opisując dynię pisze: „Działkowicze i właściciele ogródków uprawiają amatorsko przeróżne, oryginalne odmiany dyń.

więcej >>

Cieszyńskie pieczoki

Na Śląsku Cieszyńskim zwyczaj pieczenia ziemniaków jest bardzo stary i trwa nieprzerwanie do dziś. Można przypuszczać, że zapoczątkowali go pasterze wiejscy, którzy szczególnie jesienią rozpalali ogniska, żeby się ogrzać, a do żaru wrzucali bulwy ziemniaków. Ziemniaki były najprostszą i podstawową potrawą już 150 lat temu.

więcej >>

Dynia w winie po cieszyńsku

O dyni Hanna Strzelecka w książce Warzywa dyniowate (1985 r., s. 8-9) pisze: W Europie dynia zdobyła uznanie i zaczęto ją powszechnie uprawiać dopiero w XVI w., ale już w starożytności była smakołykiem np. podawano dynię smażoną w miodzie. Uczeni greccy uważali ją za środek przeciwko zaparciu (świeża, starta, zalana winem), stara medycyna arabska polecała sok z dyni jako lek nasenny.

więcej >>

Śląskie pieczki

Pieczki to suszone owoce z drzew owocowych, popularne od dawien dawna do dzisiaj na obszarze Śląska, a przede wszystkim Śląska Cieszyńskiego. Z licznych na tym terenie przydomowych sadów zbierane były i są owoce: śliwki, jabłka i gruszki, a w myśl zasady „nic nie może się zmarnować” powstał pomysł suszenia owoców. Również w przeszłości niedobór pożywienia na tym obszarze sprawił, że okoliczna ludność wykorzystywała wszystkie dary natury, by zaspokoić głód.

więcej >>

Borówka/brusznica siewierska

Popularne w przeszłości owoce leśne stanowiły część pożywienia ludności. Wśród nich spotykana jest borówka / brusznica, zwana także borówką czerwoną, która występuje najczęściej w suchych lub świeżych borach, niezbyt zwartych, a także w zaroślach i na wrzosowiskach. Gorzej znosi ocienienie zaś jej występowanie jest oznaką zakwaszenia i wyjałowienia gleby. Kwitnie od maja do lipca, owocuje w sierpniu, rzadziej w lipcu. Jagoda jest początkowo biała, w miarę dojrzewania czerwienieje, poczynając od strony wystawionej na działanie słońca.

więcej >>

Bób/bober

Wokół Sławkowa małej, ale znanej miejscowości leżącej przy trasie Katowice-Kraków, rolnicy od wieków uprawiają bób zwany boberem. W 1887 roku Stanisław Ciszewski w publikacji Lud rolniczo-górniczy z okolic Sławkowa w powiecie Olkuskim opisując jadłospis, wymienia m.in. obiad: 10) bober tj. bób, suchy, a niekiedy z wodzianką. W kuchni regionalnej Zagłębia Dąbrowskiego nadal dania z bobem są bardzo popularne.

więcej >>

Kwaki/brukiew/karpiel z Podbeskidzia

Brukiew tzw. „kwaki” to warzywo często uprawiane w niewielkich gospodarstwach rolnych na Podbeskidziu, tj. Żywiecczyźnie, Śląsku Cieszyńskim i w okolicach Bielska-Białej. „W stanie surowym spożywano w polu „kwaki” lub w lesie owoce. Przez dłuższy okres dziejów, ważnym składnikiem pożywienia ludu były brukiew i rzepa, które z biegiem czasu wyparte przez ziemniaki przeszły na karmę dla bydła” (Maria Maciejczek-Madej, Anastazja Sidzina, Emilia Kłapcia w opracowaniu „Potrawy regionalne Wisły i Śląska Cieszyńskiego”, ZSGH w Wiśle).

więcej >>

Jabłka żniwówki

Sadownictwo Śląska, a w szczególności Śląska Cieszyńskiego ma bardzo zakorzenioną tradycję. W XV wieku oprócz sadów klasztornych prowadzonych w Cieszynie i Orłowej istniały sady chłopskie. „Warunki klimatyczne Pogórza Cieszyńskiego charakteryzują się dość surowym klimatem, w którym udają się tylko odmiany mrozoodporne i późno zakwitające. Nasłonecznienie jest dostateczne, a ilość opadów zupełnie wystarczająca” (A. Sylwester, „Kalendarz Cieszyński”, 1955 r.).

więcej >>

Śliwka żniwka lipowska

Śliwka żniwka, zwana popularnie żółtą jest to średniowczesna odmiana śliwy, często mylona z mirabelką. Śliwki dojrzewają od połowy sierpnia, a gdy dojrzeją opadają na ziemię.

więcej >>

Kompot ze śliwki żniwki

Kompoty należą do przetworów chętnie wytwarzanych w gospodarstwach domowych. Łatwość i szybkość przygotowania stanowią o sile ich popularności. Kazimiera Pyszkowska w opracowaniu „W wiejskiej kuchni i na stole” pisze: „Przygotowanie kompotów jest szybkie i łatwe. Umyte, oczyszczone owoce układa się w słojach, a następnie zalewa gorącym syropem przygotowanym z wody i cukru”.

więcej >>

Powidła ze śliwki żniwki

Śliwka żniwka to średniowczesna odmiana śliwy, która w gminie Lipowa i okolicach była popularna już od II wojny światowej. Owoce tej śliwki dojrzewają od drugiej połowy sierpnia, a gdy są już wystarczająco dojrzałe opadają na ziemię. Nadają się do bezpośredniego spożycia jak również na przetwory m.in. na wyśmienite powidła, które swój niepowtarzalny smak i aromat zawdzięczają właśnie słodkim śliwkom żniwkom.

więcej >>