Obszar Chronionego Krajobrazu "Dobra-Wilkoszyn" utworzono na mocy uchwały Rady miejskiej w 1993 r., celem ochrony rzadkich roślin i źródeł wody siarczanej. Obejmuje on kompleks leśny wraz z łąkami północno-wschodniej części miasta, pomiędzy dzielnicami Śródmieście, Ciężkowice, Wilkoszyn i Dobra, znajdujący się w Niecce Wilkoszyńskiej. Teren otoczają Garby: Ciężkowicki i Jaworznicki, a przecina potok Łużnik, który w dzielnicy Szczakowa wpada do Koziego Bordu (dopływu Białej Przemszy). Dobrym punktami widokowymi są wzgórza Garbu Jaworznickiego (szczególnie Sodowa Góra).
W części zachodniej Obszaru znajduje się sztuczny zbiornik wodny, który powstał w latach 70., w wyniku działalności człowieka. Ogromnym walorem tego terenu jest bardzo zróżnicowana flora (roślinność leśna, łąkowa, nadwodna i wodna) oraz fauna. Wśród nich znajdują się również gatunki rzadkie takie jak: obuwik pospolity, dziewięciornik błotny, borówka bagienna, przetacznik błotny, okrężnica bagienna oraz chronione m.in. kalina koralowa, kosaciec syberyjski, lilia złotogłów, mieczyk dachówkowaty, storczyk krwisty i szerokolistny, żłobik koralowy.
Świat zwierząt, występujących na tym terenie, tworzą m.in. ptaki: dzięcioł duży, ptaki śpiewające – np. sikory, sójki, mysikróliki, ptaki drapieżne - jatrząb, myszołów, pustułka; ryby: karaś srebrzysty, karaś zwyczyjny, słonecznica, śliz; płazy ropucha szara, żaba trawna, traszka zwyczajna; gady: padalec, jaszczurka żyworodna; owady: chrząszcze, motyl rusałka żałobnik; a także sarny, kuny, lisy, dziki i inne zwierzęta leśne.
Praktycznym źródłem informacji o Obszarze Chronionego Krajobazu "Dobra-Wilkoszyn" (propozycje tras, informacje ułatwiające identyfikację napotkanych roślin i zwierząt) są publikacje : Przyroda miasta Jaworzna, Obszar Chronionego Krajobrazu "Dobra-Wilkoszyn: ściezka dydaktyczna oraz Osobliwości przyrody miasta Jaworzna.