W centrum miasta, przy ulicy Grunwaldzkiej, znajduje się granitowy pomnik upamiętniający bojowników polskiego ruchu oporu. Pomnik ten - wysoka rzeźba przedstawiająca żołnierza trzymającego sztandar - został ufundowany przez mieszkańców miasta w 1961 roku. U podstawy pomnika umieszczono napis:
„BOJOWNIKOM
POLSKIEGO RUCHU OPORU POLEGŁYM
W LATACH 1846 – 1945
O WYZWOLENIE NARODOWE I SPOŁECZNE”
Rok 1846 widniejący w bloku podstawy, niestety nie ma odzwierciedlenia w rzeczywistości. W odniesieniu do samego Jaworzna można było podać rok 1794 i udział ochotników w powstaniu kościuszkowskim, czy rok następny i walki o wyzwolenie narodowe po trzecim rozbiorze. W samym wieku XIX natomiast Jaworznianie walczyli pod Jadownikami (1846 r.), Brzeskiem i Tarnowem, brali udział w starciach o Maczki, Sosnowiec i Mysłowice (1863), walczyli też pod Krzykawką, dołączali do Legionów Piłsudskiego, a w latach 1919 – 1921 brali udział w powstaniach śląskich. Także w latach okupacji niemieckiej nie zaprzestali zmagań, o odzyskanie wolności.