Cmentarz Hutniczy w Gliwicach

Miejscowość:
Gliwice
Odsłuchaj tekst
Dodaj do planera

Powstanie Królewskiej Odlewni Żeliwa w 1798 roku było punktem przełomowym w dziejach Gliwic. Wówczas właśnie rozpoczął się proces gwałtownego uprzemysłowienia miasta. Do Gliwic zjechali wybitni specjaliści – hutnicy i artyści-modelarze, którzy zajęli szczególne miejsce w miejskiej społeczności. Dla nich zarząd huty założył cmentarz, tzw. Cmentarz Hutniczy.

Cmentarz Hutniczy

Nekropolia powstała najpewniej w 1808 roku, na niewielkiej działce położonej w pobliżu huty. Obecnie teren ten zajmuje 0,57 ha. Cmentarz Hutniczy założono na planie prostokąta. Jego układ był bardzo klarowny: główna aleja pośrodku i kilka alejek poprzecznych. W centrum, na głównej alei, stanął – zachowany do dziś – żeliwny krzyż. Przed nim po obu stronach alei umieszczono rzeźby czuwających lwów. Za krzyżem, do czasów powojennych znajdowała się najbardziej okazała budowla cmentarna – zbudowany w 1833 roku grobowiec starosty górniczego Ferdynanda von Einsiedela. Grób zaprojektowano w stylu neoklasycystycznym, z kolumnami w porządku doryckim.

Nagrobki

Jednak największą ozdobą nekropolii były nagrobki, wykorzystujące artystyczną produkcję huty: tablice z nazwiskami, krucyfiksy, obeliski, kapliczki, misterne ogrodzenia. W 1846 roku na cmentarzu spoczął szkocki wynalazca i przedsiębiorca, założyciel wielu zakładów na Śląsku – John Baildon. Pochowano tutaj również wybitnego rzeźbiarza, wieloletniego współpracownika Królewskiej Odlewni Żeliwa – Theodora Kalidego oraz Carla Schotteliusa, twórcę najstarszego obecnie w Europie wiszącego mostu całkowicie wykonanego z żelaza.

Wybuch

W gorącym czasie plebiscytu i powstań śląskich, na cmentarzu doszło do tragedii. W 1922 roku wybuch nielegalnego składu amunicji niemieckiej formacji Selbstschutz, spowodował śmierć wielu żołnierzy francuskich, nadzorujących stosunki polsko-niemieckie, a także zniszczenie kaplicy grobowej hrabiego von Einsiedela. Podczas wojny i w okresie tuż po niej na cmentarzu chowano ofiary hitlerowców, działań wojennych, terroru Armii Czerwonej oraz zmarłych na tyfus w polskim obozie dla niemieckich przesiedleńców. Po wojnie chowano tu także repatriantów. Ostatni pochówek miał miejsce w roku 1949.

Dewastacja

Do największej dewastacji doszło w latach 50. ubiegłego wieku, kiedy zapoczątkowano akcję skuwania niemieckich napisów z nagrobków. Później rozkradziono żeliwne elementy praktycznie wszystkich grobów. Obecnie, siłami społecznymi członków i sympatyków stowarzyszenia Gliwickie Metamorfozy, Cmentarz Hutniczy został odrestaurowany. Odtworzono część zabytkowych nagrobków i umieszczono tablice informacyjne o historii obiektu i pochowanych na nim osobach.

Wyświetlenia:  42
Lokalizacja:

Ul. Robotnicza 6
44-100 Gliwice
Gmina: Gliwice
Powiat: gliwicki


Region turystyczny: 
Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia
Lokalizacja: 
W mieście
Kategoria: 
Dziedzictwo kulturowe

Informacje ogólne:
Rodzaj obiektu:  Zabytki sakralne

Dostępność Całoroczny
Twoja ocena:
Ocena: 0.0 (Oddano 0 głosy)
POI
Informacja turystyczna 
Aktywnie 
Dziedzictwo kulturowe 
Przyroda 
Biuro podróży 
Gastronomia 
Nocleg 
Oferta turystyczna 
Rozrywka 
Wypożyczalnia 
Zdrowie i uroda 
Centra kongresowo wystawiennicze 
Trasa
Trasa
Szlak znakowany
Do startu
Do mety
PDF
KML
GPX
Pliki dźwiękowe
Wydarzenia w pobliżu
Zabrze
2025-02-23
6.11 km
23 lutego 2025 roku projekt QUEEN SYMFONICZNIE powróci do Zabrza! Dwa lata od ostatniego koncertu, projekt Queen Symfonicznie zagra ponownie z pełną orkiestrą w Domu Muzyki i Tańca – klasyczny skład będzie poszerzony o Hollywódzką Orkiestrę Filmową. Podczas dwuczęściowego koncertu na scenie usłyszymy ponad 50 artystów w najwybitniejszych utworach Queen.
Zabrze
2025-02-18
6.11 km
Zapraszamy serdecznie na wyjątkowy wieczór pełen humoru i niezapomnianych wrażeń - stand-up Wojciecha Cejrowskiego! To niepowtarzalna okazja, aby na żywo zobaczyć znanegopodróżnika, pisarza i mistrza ciętego humoru, który w swoim niepowtarzalnym stylu opowiada o podróżach, życiu codziennym i absurdach świata.
Zabrze
2024-11-27
6.11 km
HARRY ON ICE to wyjątkowy spektakl na pograniczu teatru fizycznego i cyrku, komedii i magii, który łączy sztukę cyrkową i łyżwiarstwo figurowe w jednym widowisku na lodowisku, specjalnie stworzonej na scenie każdej sali.
Zabrze
2024-12-15
6.11 km
Zapraszamy już 15 grudnia o godz. 16.00 do zabrzańskiego Domu Muzyki i Tańca na niesamowite, wielokrotnie nagrodzone Show artystów, słynącego z wielkich hitów scenicznych Teatru Variete Muza z Koszalina. Zorganizowane z ogromnym rozmachem widowisko pt. "Mamma Mia" przeniesie nas do lat 70' i wielkiego triumfu szwedzkiego kwartetu ABBA na Eurowizji.
Zabrze
2024-11-29
6.11 km
Balet "Dziadek do orzechów. Niepowtarzalna baśń na Noc Wigilijną"
Pogoda
Katowice
Zakwaterowanie w pobliżu
Gliwice
0.89 km
Gliwice
0.93 km
Gliwice
1.20 km
Gliwice
1.26 km
Gastronomia w pobliżu
Gliwice
1.21 km
Gliwice
1.26 km
Gliwice
1.31 km
Gliwice
1.34 km