Jura Krakowsko-Częstochowska znana jest z przepięknych krajobrazów, w tym zamków usytuowanych na wapiennych skałach. To właśnie w ich pobliżu przebiega Jurajski Szlak Rowerowy "Orlich Gniazd". Szlak rozciąga się od Częstochowy aż po Kraków, a jego długość wynosi ponad 180 km. Można go przejechać w obu kierunkach. W jego pobliżu natrafimy na bogatą ofertę noclegową (od hoteli po kwatery prywatne w tym agroturystykę), i gastronomiczną co pozwoli nam zaplanować kilkudniową wycieczkę.
Góra Kołoczek, Rezerwat Góra Zborów, Skały Kroczyckie, fot. T. Gębuś, arch. ŚOT
Naszą przygodę rozpoczynamy w Częstochowie na Starym Rynku (0,0 km), będziemy jechać zarówno drogami asfaltowymi, jak i polnymi i leśnymi. Po minięciu rezerwatu Zielona Góra i pasma Gór Towarnych dojedziemy do Olsztyna i tam zatrzymamy się na krótki postój aby zwiedzić zamek Olsztyn (18,2 km). Następną miejscowością, do której dotrzemy są Zrębice, warto w nich na chwilę odpocząć i odwiedzić drewniany kościół pw. św. Idziego. Mijając zamek Ostrężnik oraz rezerwat o tej samej nazwie, przejedziemy przez Czatachową i dojedziamy do Żarek (43,0 km). W dzielnicy Leśniów miniemy Sankturaium MB Leśniowskiej, w którym możemy się zatrzymać. W centrum Żarek proponujemy Wam zwiedzanie interaktywnego Muzeum Dawnych Rzemiosł "Stary Młyn", rynku, dawnej synagogi, kirkutu oraz zespołu zabytkowych stodół. Opuszczając Żarki natrafiamy na kolejne atrakcje – w Mirowie i Bobolicach tu warte odwiedzenia są dwa zamki (50,5 km). Kierując się na Zawiercie, warto zrobić postój w Podlesicach (63,5 km) i odwiedzić tu Jaskinię Głęboką oraz zdobyć szczyt Góry Zborów, skąd rozciąga się przepiękna, malownicza panorama na Jurę Krakowsko-Częstochowską.
Góry Towarne, fot. T. Gębuś. arch. ŚOT
Olsztyn, ruiny zamku, fot. T. Gębuś, arch. ŚOT
Zrębice, kościół pw. św. Idziego, fot. T. Gębuś, arch. ŚOT
Ruiny zamku Ostrężnik, fot. T. Gębuś, archiwum ŚOT
Leśniów, Sanktuarium Matki Bożej Leśniowskiej Patronki Rodzin, fot. T. Gębuś, arch. ŚOT
Żarki, Muzeum Dawnych Rzemiosł "Stary Młyn", fot. Marcin Skabek
Żarki, zespół zabytkowych stodół, fot. T. Gębuś, arch. ŚOT
Na rowerowym szlaku, ruiny zamku w Mirowie, fot. T. Gębuś, arch. ŚOT
Zamek w Bobolicach, fot. T. Gębuś, arch. ŚOT
Rezerwat Góra Zborów, fot. T. Gębuś, arch. ŚOT
Dalej kierując się na Skarżyce docieramy do pasma Skał Morskich, na którym mijamy ruiny zamku Bąkowiec w Zawierciu-Skarżycach, a w samych Skarżycach (69,1 km) sanktuarium MB Skarżyckiej. Przez Żerkowice i Karlin docieramy do Podzamcza (80,7 km). Warto tu zsiąść z roweru i wspiąć się na Górę Birów, na której natrafimy na rekonstrukcję grodziska z XIII w. Z Góry Birów rozciąga się panorama, widać z niej zarówno Zamek Ogrodzieniec w Podzamczu jak i zamek Pilcza w Smoleniu. W Podzamczu proponujemy zrobić sobie kolejny postój i zwiedzić zamek. W miejscowości znajduje się również Sanktuarium MB Skałkowej. Ruszając w dalszą podróż mijamy ruiny strażnicy w Ryczowie (85,9 km) i w dalszym ciągu jedziemy drogą asfaltową przez Złożeniec. W pobliżu Pilicy (92,1 km) warto się zatrzynać i zajrzeć do zamku Pilcza w Smoleniu, którego ruiny górują nad okolicą. Po minięciu zamku wjeżdżamy do Doliny Wodącej, kierując się drogą polną wzdłuż Zegarowych Skał. Po przejechaniu pasma, przekraczamy granicę województwa śląskiego i małopolskiego.
Zawiercie-Skarżyce, Zamek Bąkowiec, fot. T. Gębuś, arch. ŚOT
Rekonstrukcja Grodu Królewskiego na Górze Birów, fot. T. Gębuś, archiwum ŚOT
Rekonstrukcja Grodu Królewskiego na Górze Birów, fot. T. Gębuś, archiwum ŚOT
Podzamcze, Zamek Ogrodzieniec, fot. T. Gębuś, arch. ŚOT
Podzamcze, Zamek Ogrodzieniec, fot. T. Gębuś, arch. ŚOT
Ogrodzieniec, Sanktuarium Matki Bożej Skałkowej, fot. T. Gębuś, arch. ŚOT
Zamek Pilcza w Smoleniu, fot. Rafał Rębisz
Przejeżdżamy koło leśnego rezerwatu Ruskie Góry (98,5 km). Za miejscowością Krzywopłoty mijamy ruiny zamku Bydlin. Jedziemy dalej przez Cieślin. W Golszowicach, wjeżdżamy w leśną drogę prowadzącą przez Stołową Górę do Jaroszowca. Dalej nadal jedziemy drogami leśnymi i polnymi. Na 117,3 kilometrze naszej wyprawy mijamy ruiny zamku Rabsztyn. Dojeżdżamy do zabudowań Olkusza, przejeżdżamy przez Zimnodół (127,6 km). W miejscowości Racławice (135,9 km) mijamy kościół drewniany z 1511 r. i jedziemy do Paczółowic, w których mieści się sanktuarium i kościół MB Paczółtowskiej z 1510 r. Na 141,4 wjeżdżamy w Dolinę Eliaszówki, zjeżdżając nią miniemy klasztor O.O. Karmelitów. Przejeżdżamy przez Krzeszowice (147,6 km). W Tenczynku zobaczymy zabytkową Bramę Zwierzyniecką. Na skraju Rudna (153,4 km) nieopodal ruin zamku Tenczyn szlak skręca w stronę wschodnią i cały czas prowadzi drogą asfaltową przez las. Dalej polnymi drogami dojeżdżamy do Kleszczowa (164,2 km) i zjeżdżamy Lasem Zabierzowskim. W Szczyglicach (173,1 km) przecinamy drogę nr 774 i jedziemy w pobliżu stawów hodowlanych w Mydlnikach, a dalej polną drogą wzdłuż Młynówki. Wyprawę kończymy w Krakowie-Bronowicach (180, 3 km).
Zamek Bydlin, fot. Rafał Rębisz
Zamek Rabsztyn, fot. Rafał Rębisz
Dolina Eliaszówki, klasztor O.O. Karmelitów fot. T.Gębuś, arch. ŚOT
Prądnik Korzkiewski, Południowa część, Ojcowski Park Narodowy, fot. Rafał Rębisz
Przy powstaniu materiału autor korzystał z publikacji: "Jura, znakowane szlaki rowerowe Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, Atlas Rowerowy", Compass, Kraków 2015