Bytom to jedno z miast Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii mogących się poszczycić wyjątkową architekturą należącą do najbardziej zróżnicowanych w Polsce a to dlatego, że reprezentuje wszystkie style i tendencje w budownictwie XIX i pierwszej połowy XX wieku. Tym samym miasto zaskarbiło sobie serca mieszkańców, ludzi związanych z kulturą oraz miłośników turystyki miejskiej. Warto zostać tu chwilę dłużej by poznać miasto od środka.
Bytom należy do najstarszych miast na Śląsku. Już w połowie XIII wieku cieszył się prawami miejskimi, posiadał rynek i kościół parafialny - jako miasto jest zatem starszy od ...Krakowa. Co warto zobaczyć w Bytomiu określanym "perłą architektury"?
W Bytomiu zachował się średniowieczny układ urbanistyczny - owalny plan zabudowy, prostokątny rynek (obecnie większy niż w średniowieczu z uwagi na wyburzenie zachodniej pierzei rynku) oraz dwie ulice wychodzące z każdego rogu pod kątem prostym. Warto przy okazji zwrócić uwagę na znajdujące się wokół rynku urokliwe kamienice oraz pomnik śpiącego lwa z 1873 r. Obecna zabudowa miasta to wynik dynamicznego jego rozwoju w XIX i na początku XX wieku oraz zniszczeń spowodowanych przez II wojnę światową i czasy powojenne. Po pozbyciu się murów miasto rozrastało się - tworzono nowe place, bulwary, reprezentacyjne ulice. Czytaj więcej: TUTAJ
Śpiący lew na Rynku w Bytomiu fot. T.Renk
Wraz z budową dworca kolejowego znaczenia nabrała ulica prowadząca w kierunku centrum miasta, czyli obecna ulica Dworcowa. Dotychczasowy podmiejski trakt szybko zamienił się w jedną z głównych ulic handlowych miasta. Pod koniec XIX i na początku XX wieku wyrosły przy niej okazałe kamienice mieszczańskie z lokalami usługowymi oraz reprezentacyjne hotele. Ulica Dworcowa liczy niespełna 450 metrów długości.
Najstarszym zabytkiem przy ulicy Dworcowej jest kamienica nr 16 (dawny hotel „Sanssouci”, następnie „Keiserhof” i „Bristol”), kształtem nawiązująca do klasycyzmu, ale bogata w zdobnictwo secesyjne. Czytaj więcej o ul. Dworcowej TUTAJ
fot. Grzegorz Goik
Ulica Piekarska w Bytomiu przebiega z południa na północ i liczy około 1,5 km długości. Niegdyś leżała poza obszarem miasta lokacyjnego, łącząc Bytom z Piekarami Śląskimi. Obecnie rozpoczyna się przy pl. Tadeusza Kościuszki, a kończy przy zbiegu z ul. Kwiatową.Znajdujący się przy placu Kościuszki budynek Poczty Głównej został zbudowany na początku ubiegłego stulecia. To trzecia - chronologicznie - siedziba tej instytucji w mieście. Zaprojektowany przez Karla Fischera gmach wzniesiono z cegły i kamienia, w stylu neorenesansowym. Po ostatniej renowacji blask odzyskały ozdobne szczyty, masywne portale, eleganckie wykusze i loggie. Warte szczególnej uwagi są płaskorzeźby, umieszczone na elewacji budynku. Więcej przeczytasz TUTAJ.
Budynek dawnej Poczty Głównej na ul. Piekarskiej fot. H. Klimek
Dawne Starostwo Powiatowe należy do najpiękniejszych gmachów w Bytomiu. Wybudowano go z cegły na kamiennej podmurówce, w stylu eklektycznym. Elewacje oblicowano cegłą klinkierową i glazurowaną, a także ozdobiono kamiennymi detalami. Liczne szczyty, wieżyczki i facjaty nawiązują do różnych porządków architektonicznych. Budowla jest trójkondygnacyjna.Czytaj więcej: TUTAJ:
Bytom ma szczęście posiadać jeden z liczniejszych na Śląsku zespołów zabytkowej architektury secesyjnej. Efektownym przykładem tego stylu jest budynek IV Liceum Ogólnokształcącego im. Bolesława Chrobrego, przy placu Władysława Sikorskiego. Trójkondygnacyjny budynek IV LO postawiono na planie litery U. Wymurowano go z cegły i przykryto dwuspadowym dachem. Elewację oblicowano cegłą glazurowaną w różnych kolorach. Najbardziej ozdobnym fragmentem budynku jest ryzalit pośrodku fasady, z charakterystycznym szczytem wykończonym falującymi spływami. To jeden z najciekawszych obiektów w mieście. Więcej? Czytaj TUTAJ.
W latach 1929-1931 stanął okazały budynek, zaprojektowany przez Oscara Goltza, Alberta Stütza i Herberta Hettlera. W roku następnym do gmachu wprowadziło się Górnośląskie Muzeum Krajowe. Muzeum Górnośląskie w Bytomiu było przed wojną jednym z elementów walki propagandowej, toczonej pomiędzy Niemcami i Polakami. W 1939 roku, po zwycięskiej kampanii wrześniowej, Niemcy przenieśli część zbiorów z katowickiego, polskiego Muzeum Śląskiego do Bytomia, a sam nowy gmach muzealny w Katowicach zburzyli. W 1945 roku zbiory zostały ewakuowane na Zachód, lub zniszczone i rozszabrowane. Wkrótce jednak, siłami polskich muzealników, instytucję przywrócono do życia. I całe szczęście :) Czytaj więcej: TUTAJ
fot. nwojcik.com
Pod koniec 1945 roku siedzibą Opery Śląskiej stał się reprezentacyjny gmach Teatru Miejskiego przy ul. Stanisława Moniuszki, gdzie 29 listopada odbyła się bytomska premiera „Halki”. Wzniesiono go w latach 1899-1901, według projektu berlińskiego architekta Aleksandra Böhma. Nadał on budynkowi elegancki, neoklasycystyczny wygląd. Czytaj więcej: TUTAJ
Budowla, ukończona w roku 1817 i leżąca nieopodal dotychczasowego dworu, miała stać się zalążkiem powstającego przez kolejne dziesięciolecia założenia pałacowo-parkowego. Sukcesywnie pałac rozbudowywan. Do starego pałacu dodano dwa skrzydła boczne, urządzając w obrębie założenia m.in. galerię obrazów, bibliotekę, salę kwiatową oraz kaplicę zwaną chrzcielną, z witrażami i neogotyckim sklepieniem. Nad budowlą górowały Wieża Jaskółcza oraz, naśladująca architekturę zamków średniowiecznych, Wieża Prochowa. Ostatni remont pałacu objął odbudowę oficyny, jej historycznej bryły i detali architektonicznych – na przykład krenelaży, czyli zębatych zwieńczeń murów obronnych i baszt. Odtworzono część ścian oficyny oraz stropy na wszystkich kondygnacjach. Podczas prac remontowych w najniższej kondygnacji odkryto fragmenty kaplicy pałacowej oraz krypty, które zostały odgruzowane i zabezpieczone, w piwnicy poddano renowacji także sklepienie kolebkowe.
fot. Grzegorz Goik
Bytom to perełka architektury w regionie. Dla wielibicieli turystyki miejskiej punkt obowiązkowy w planie podroży. Łatwy dojazd ok 30 min. z centrum Katowic sprawia, że będąc w stolicy wyskoczyć można na zwiedzanie miasta oraz na kawę na bytomskim rynku. Otaczające Rynek piękne odrestaurowane kamienice, nadają miastu wyjątkowy, doceniany przez wielu turystów klimat.