Szlakiem książąt pszczyńskich: Pszczyna, Promnice, Tychy

PERŁA GÓRNEGO ŚLĄSKA 

Pszczyna, zwana często Perłą Górnego Śląska jest jedną z najczęściej odwiedzanych turystycznych miejscowości w województwie śląskim, głównie za sprawą znakomicie zachowanego i bogato wyposażonego zamku a dokładniej Muzeum Zamkowego w Pszczynie. W jego wnętrzach zachowało się ponad 80% mebli, obrazów i bibelotów z przełomu XIX i XX w., przez co nie ustępuje takim muzeom-rezydencjom jak Łańcut czy Kozłówka.

HISTORIA REZYDENCJI 

Historia pszczyńskiej rezydencji zaczyna się już w XV w., kiedy wybudowano pierwszy murowany zamek. Nie dotrwał on do naszych czasów, gdyż z powodu kolejnych pożarów i zmieniających się mód uległ przebudowie na barokowy pałac. Najwięcej zmian w jego architekturze nastąpiło za sprawą właścicieli ziemi pszczyńskiej – rodów Promnitzów, Anhaltów i Hochbergów. Ostatnia przebudowa miała miejsce w latach 1870-1876 i w tej formie możemy budowlę podziwiać do dziś.

W pałacu zachwyca m.in. imponująca Sala Lustrzana, w której odbywają się koncerty muzyki poważnej oraz reprezentacyjna klatka schodowa nawiązująca do analogicznej w Wersalu. Poza oryginalnymi wnętrzami w pałacu oglądać można ciekawe wystawy stałe (Gabinet Miniatur, Zbrojownia czy Galeria Portretów) i czasowe. Turystom udostępniono do zwiedzania również Stajnie Książęce.

NA SPACER 

Rezydencję otacza Zabytkowy Park Pszczyński, w typie krajobrazowego parku angielskiego, w którym znalazły miejsce m.in. dwa prywatne cmentarze właścicieli Pszczyny: Anhaltów i Hochbergów, małe budowle parkowe (lodownia, herbaciarnia, mostki) oraz na skraju parku – klasycystyczny dworek Ludwikówka.

W części parku, zwanej Dziką Promenadą, ulokowano Pokazową Zagrodę Żubrów. W zagrodzie, poza stadem żubrów zobaczyć można inne zwierzęta: muflony, daniele, osiołki, gęsi czy ptaki ozdobne.

Zabytkowy Park Pszczyński liczący 156 ha zieleni, to wspaniałe miejsce do spacerów, rekreacji na świeżym powietrzu i pikników. W części parku, zwanej Parkiem Dworcowym znajduje się skansen – Zagroda Wsi Pszczyńskiej , jeden z obiektów Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego. W skansenie zgromadzono obiekty charakterystyczne dla budownictwa ludowego regionu pszczyńskiego: chaty, kuźnię, młyn, spichlerz, budynki gospodarskie i wciąż czynną pasiekę.

CO JESZCZE WARTO ZOBCZYĆ?

Będąc w Pszczynie warto też odwiedzić jedyne w województwie śląskim Muzeum Prasy Śląskiej – obiekt Szlaku Zabytków Techniki województwa śląskiego oraz położone niedaleko Pszczyny, Jankowice, gdzie znajduje się Ośrodek Hodowli Żubrów i Edukacji Leśnej, w którym żubry żyją w naturalnych warunkach. Tamtejsze stado ma do swojej dyspozycji prawie 800 ha wybiegu, więc turystom rzadko udaje się je spotkać. Aby to ułatwić stworzono na terenie rezerwatu Zagrodę Edukacyjną.

Jankowice 

Tuż przy Zagrodzie jest Karczma Wiejska , lokal Szlaku Kulinarnego Śląskie Smaki, w którym można zjeść tradycyjne śląskie dania. W Jankowicach można również zobaczyć kolekcję zabytkowych maszyn i narzędzi, którą dla turystów udostępnia Pan Tadeusz Żyła. Podobne kolekcje można zobaczyć też w pobliskim Suszcu u Państwa Szenderów.

DAWNE KSIĘSTWO PSZCZYŃSKIE 

Częścią włości dawnego Księstwa Pszczyńskiego jest też zabytkowy zameczek myśliwski w Promnicach z 1868 r. Zameczek był wykorzystywany jako baza noclegowa dla licznych gości Hochbergów, uczestniczących w polowaniach. Warto wspomnieć, że Jan Henryk XI Hochberg był Wielkim Łowczym Cesarskim i w jego polowaniach uczestniczył cesarz Wilhelm II i arystokracja z całej Europy. Do dziś na ziemi pszczyńskiej oglądać można także inne budynki pamiętające czasy książąt pszczyńskich, jak choćby klasycystyczny pałac Bażantarnia z 1800 r. w Porębie.

SKARBY SZLAKU ARCHITEKTURY DREWNIANEJ 

Osobnym tematem budzącym zainteresowanie turystów jest zespół zabytkowych kościołów drewnianych , zlokalizowanych w stosunkowo niewielkiej odległości od Pszczyny. Należą do nich świątynie w: Ćwiklicach, Grzawie, Miedźnej i Górze we wschodniej części powiatu i kościoły w Łące i Wiśle Małej – w jego zachodniej części. Wszystkie wpisane są na Szlak Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Kościół Św. Jana Chrzciciela w Grzawie 

W KIERUNKU TYCHÓW

W granicach dawnego Księstwa Pszczyńskiego znajdują się Tychy, na terenie których książęta pszczyńscy wznieśli browar, czynny do dziś. Muzeum Tyskich Browarów Książęcych jest jednym z obiektów kotwicznych Europejskiego Szlaku Dziedzictwa Przemysłowego (ERIH) i Szlaku Zabytków Techniki województwa śląskiego. W dzielnicy Paprocany, w sąsiedztwie dawnej książęcej huty paprockiej, można zrelaksować się nad wodą Jeziora Paprocańskiego.

Okolice tego utworzonego na potrzeby wspomnianej huty zbiornika stanowią świetne miejsce odpoczynku, rekreacji i kontemplowania natury. Dzieciom szczególnie podoba się jeden z najciekawszych w regionie plac zabaw oraz wodny plac zabaw.

Informacje praktyczne

Punkt Informacji Turystycznej Pszczyna, Rynek 19, tel. 32 2129999,
pszczyna@slaskie.travel, bit@pszczyna.info.pl, www.pszczyna.info.pl
Punkt Informacji Turystycznej Pszczyna (Pokazowa Zagroda Żubrów), ul. Żorska 5, tel. 32 4470503, zagroda@pszczyna.info.pl, www.zubry.pszczyna.pl
Punkt Informacji Turystycznej Pszczyna (Dworzec PKP), ul. Sokoła 10,
tel. 667777587, 32 4492358, pszczyna1@silesia.travel, turystyka@powiat.pszczyna.pl, www.powiat.pszczyna.pl
Muzeum Zamkowe, Pszczyna, Brama Wybrańców 1, tel. 32 2103037, 32 4490888
kancelaria@zamek-pszczyna.pl, www.zamek-pszczyna.pl
Pokazowa Zagroda Żubrów, Pszczyna, ul. Żorska 5, tel. 32 4470503, zagroda@pszczyna.info.pl, www.zubry.pszczyna.pl
Skansen – Zagroda Wsi Pszczyńskiej , Pszczyna, ul. Parkowa 20, tel. 32 2105777, 604508718, skansen.pszczyna@gmail.com, www.skansen.pszczyna.pl
Zameczek Myśliwski w Promnicach, tel. 32 2103037, kancelaria@zamek-pszczyna.pl, www.zamek-promnice.pl
Dwór Ludwikówka, Pszczyna, ul. Dunikowskiego 3
Muzeum Prasy Śląskiej im. Wojciecha Korfantego , Pszczyna, ul. Piastowska 26, tel. 32 2101627, 502557804, biuro@tmzp.pl, www.muzeumprasy.pl
Tyskie Browary Książęce , Tychy, ul. Katowicka 9, tel. 32 3278430, kontakt@zwiedzbrowar.pl, www.browarytyskie.pl
Pałac Bażantarnia, Poręba k. Pszczyny, ul. Barbórki 47, tel. 601406352, biuro@bazantarnia.com, www.bazantarnia,com
Prywatna kolekcja Jana Żyły, Jankowice, ul. Szewczyka 3 a, tel. 32 2115014
Ośrodek hodowli żubrów i edukacji leśnej, Jankowice, ul. Żubrów 151,
tel. 32 2115406, 539987171, kobior@katowice.lasy.gov.pl
Wodny plac zabaw – Jezioro Paprocańskie, Tychy, ul. Parkowa 17, tel. 32 2196194
wstęp wolny, czynne w sezonie letnim
Restauracja Frykówka – Szlak Kulinarny Śląskie Smaki, Pszczyna, ul. Rynek 3,
tel. 32 4490020, www.frykowka.pl
Karczma Wiejska – Szlak Kulinarny Śląskie Smaki, Jankowice, ul. Żubrów 112 B,
tel. 502565414, 32 4471882, www.karczmawiejska.pl
Restauracja Zacisze – Szlak Kulinarny Śląskie Smaki, Pszczyna-Brzeźce,
ul. Ofiar Faszyzmu 4, tel. 32 2120347, 501454 630, info@restauracjazacisze.eu, www.restauracjazacisze.eu
Restauracja Smak Regionu – Szlak Kulinarny Śląskie Smaki, Pawłowice, ul. Katowicka 15, tel. 32 4418451, restauracja@smakregionu.com, www.smakregionu.com
Restauracja Pod Prosiakiem – Szlak Kulinarny Śląskie Smaki, Tychy,
ul. Armii Krajowej 105 A, tel. 32 3286606, 502545967, restauracja@podprosiakiem.pl, www.podprosiakiem.pl

Artykuł ukazał się w wydawnictwie turystycznym Śląskie poza miastem